mei 082013
 

Jeroen de Kreek deed verkeerde dingen maar is ‘niet toerekeningsvatbaar’ verklaard.

rechtbank

Door Tjalling.

De inmiddels beruchte ex-advocaat Jeroen de Kreek is al vaker voor de rechter verschenen en veroordeeld, wegens stalken, bedreiging, belediging, antisemitisme en Holocaustontkenning. Dit maal ging het om belediging, antisemitisme en bedreiging.

Op 29 april verklaarde de Rechtbank Amsterdam bewezen dat Jeroen de Kreek dingen heeft gedaan die strafbaar zijn, maar dat hij hiervoor niet strafbaar kon worden gesteld. De Rechtbank had daartoe besloten op basis van twee psychiatrische rapporten uit 2005, waaruit bleek dat De Kreek als volledig ontoerekeningsvatbaar moet worden beschouwd. De Rechtbank voegde daaraan het advies toe om geen aandacht aan hem te besteden zo lang er niemand daadwerkelijk in gevaar komt. Vervolging zou de ex-advocaat namelijk slechts een podium bieden voor zijn absurde ideeën. Aan deze verklaring van de Rechtbank zijn echter ernstige risico’s verbonden, omdat hiermee beslist geen einde is gekomen aan de gevaarlijke invloed die De Kreek wel degelijk op de samenleving heeft.

Wie is Jeroen de Kreek en wat heeft hij tot nu toe zoal uitgespookt? De Kreek studeerde van 1986 tot 1992 rechten aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Nadien was hij enkele jaren als advocaat verbonden aan het Amsterdamse kantoor Sybrandy Fontijn Advocaten. Hij lanceerde een idee dat hem in binnen- en buitenland bekend maakte: “De Digitale Advocaat”, een website waarop binnen 24 uur het antwoord op een juridische vraag werd gegeven. Hij gaf regelmatig cursussen aan juristen over het gebruik van internet, maar ontwikkelde later ook meerdere op zijn zachtst gezegd omstreden websites. Op tenminste drie daarvan (holocaustles.nl, nazitruth.nl en hetzuur.nl) is sprake van ernstig antisemitisme. Het Meldpunt Discriminatie Internet noemt de drie websites zelfs momenteel de grootste bron van Jodenhaat op het Nederlandse deel van het internet. Vooral de sites ‘Hetzuur’ en ‘Nazitruth’ staan vol met antisemitische uitingen waarbij ieder weldenkend mens mijlenver achteruit deinst. De Kreek is in het verleden al een keer veroordeeld wegens stalken en bedreigen van voormalig premier Balkenende en er is een aanklacht tegen hem ingediend wegens Holocaust ontkenning en antisemitisme. Het CIDI heeft bij monde van Ronny Naftaniel aangifte gedaan tegen De Kreek wegens belediging van Joden en zijn uitingen jegens toenmalig minister Uri Rosenthal.

De Kreek stond nu voor de rechtbank voor het (andermaal) beledigen van Joden en omdat hij VVD politica Jeanine Hennis-Plasschaert en arabist Hans Jansen had beledigd en bedreigd.

De strafbare feiten van De Kreek zijn deze keer dus weliswaar bewezen verklaard, maar omdat hij niet toerekeningsvatbaar is kan hij vrijuit gaan en -saillant detail- kreeg hij na de uitspraak zijn in beslag genomen spullen ook terug, waarmee hij weer onbelemmerd zijn ziekelijke denkbeelden kan verspreiden. De Rechtbank tilt daar dus niet erg zwaar aan. Het is echter zeer de vraag of De Kreek werkelijk geen schade kan berokkenen. Het doet denken aan een pyromaan die vrijgesproken wordt omdat psychiatrisch onderzoek heeft vastgesteld dat hem dwangmatig spelen met vuur niet kwalijk genomen kan worden en die na de vrijspraak ook zijn aansteker terugkrijgt in de veronderstelling dat de mensen niet naar zijn verder te stichten branden zullen omkijken.

Op zijn antisemitische websites maakt De Kreek onderscheid tussen het zionisme en de Joden, en doet hij het voorkomen alsof de zionistische Joden de aanstichters van alle kwaad zijn en de ‘gewone Joden’ in het verderf hebben gestort. Misschien dat daarin zijn ontoerekeningsvatbaarheid moet worden gezocht? Een voorbeeld daarvan is de bewering van De Kreek op zijn site ‘het zuur’, dat zionistische joden verantwoordelijk zijn voor de Tweede Wereldoorlog en de Shoah. Wat De Kreek tot in het absurde doorvoert, gebeurt in veel minder extreme vorm echter veel vaker: het onjuist onderscheid maken tussen antizionisme en antisemitisme door mensen die wèl toerekeningsvatbaar worden geacht. Zo schreef Anton van Hooff onlangs:

Inmiddels is mij duidelijk geworden dat Israël een racistische schurkenstaat is (illegale atoomwapens, landjepik, apartheidspolitiek zelfs tegen de eigen Arabische burgers, doden van 100 Palestijnen voor 1 Israëli) en als zodanig de voornaamste aanstichter van Jodenhaat in de wereld.

Daarin nu juist zit het gevaar. De Kreek is, ondanks zijn extremere uitingsvorm, onderdeel van een trend die in sommige kringen gangbaar aan het worden is om vooral het antizionisme als salonfähig te beschouwen. Ook de Rechtbank blijkt voor die trend of dat onjuist gemaakte onderscheid niet geheel ongevoelig, en komt bij haar oordeel o. a. tot de volgende opmerking:

Indien de uitlatingen (van De Kreek Tj.Tj.) waren gericht op het zionisme – een beweging en ideologie onder de joden en daarmee een maatschappelijke en/of een politieke beweging – zouden de uitlatingen mogelijk geoorloofd zijn, omdat dan geen sprake zou zijn geweest van uitlatingen gericht tegen personen wegens een ras en/of godsdienst, maar tegen een bepaalde maatschappelijke en/of politieke opvatting.

Het gevaar van deze redenering is dat hij het erg gemakkelijk maakt om antisemitische gevoelens te ventileren onder het mom van antizionisme, en zo de meest kwetsende dingen te mogen zeggen en schrijven over Joden, wat De Kreek ook volop doet. Vaak gaat antisemitisme tegenwoordig gekleed in een antizionistisch jasje, en deze uitspraak biedt antisemieten volop de ruimte van die mogelijkheid gebruik te maken. Natuurlijk is kritiek op Israel, op het zionisme en ook op de Joodse religie geoorloofd. We wonen immers in een vrij land, en ook de islam, het christendom en Turkije of Rusland mogen fel bekritiseerd worden. Het wordt problematisch wanneer uitingen erop gericht zijn om te beledigen en/of wanneer zij aanzetten tot haat tegenover bevolkingsgroepen of groepen mensen. In Nederland wordt doorgaans veel waarde gehecht aan de vrijheid van meningsuiting, ook wanneer die kwetsend is voor bepaalde bevolkingsgroepen. Voor wie zich beledigd voelt wordt het erg moeilijk zijn recht te halen.

Een bovenmatig grote vrijheid van meningsuiting kan ook grote risico’s met zich meebrengen. De afstand tussen woord en daad kan onder druk komen te staan, wat ernstige gevolgen met zich mee kan brengen voor kwetsbare groepen en personen in de samenleving. Ook aan dat aspect had de rechtbank aandacht moeten besteden. Anti-Joodse uitspraken en propaganda is niet onschuldig, zo heeft de geschiedenis ons geleerd.

Met haar oordeel heeft de Rechtbank getracht recht te spreken met als resultaat dat de niet toerekeningsvatbaar verklaarde Jeroen de Kreek is ontslagen van alle rechtsvervolging. Zij heeft echter krom gesproken omdat zijn vermeende ontoerekeningsvatbaarheid in het geval van De Kreek niet doorslaggevend had mogen zijn. Daar staat immers de schade tegenover die hij berokkent aan de samenleving in het algemeen en de Joden in het bijzonder. In plaats van vrijspraak had de Rechtbank tot de conclusie moeten komen dat De Kreek zich zou moeten laten behandelen. Een gek is immers lang niet altijd ongevaarlijk en de geschiedenis heeft bewezen tot hoever dat kan gaan. Ook had men hem de spullen niet terug moeten geven, en zou de verspreiding van zijn kwaadaardige propaganda moeten worden tegengegaan.

Gelukkig heeft het Openbaar Ministerie besloten hoger beroep in te stellen.

 


Over de zaak De Kreek:

 

Share