= IMO Blog =
Het oorlogsgeweld in Israël en Gaza is na 11 dagen (voorlopig) geëindigd met een nieuw staakt-het-vuren op 21 mei. Ik ben de stortvloed aan artikelen in onze kranten over deze periode nog eens nagelopen.
Dat die niet feitelijk en objectief is was direct duidelijk, en had ik ook niet anders verwacht. Sowieso wordt zelden meer echt goede achtergrondinfo gegeven bij internationale conflicten, dat is maar taai en vergt goed geïnformeerde journalisten die tijd hebben zaken goed uit te zoeken. Nee, we moeten ons blijkbaar direct met de gewone mensen elders kunnen identificeren, het gaat om het beeld, om de emotie, niet om hoe het werkelijk in elkaar zit. Anders zappen mensen weg en gaan Netflixen (de oudere hoogopgeleide tv-kijker die hier wel behoefte aan heeft en wiens aandachtsspanne makkelijk een wat uitgebreider achtergrondverhaal aankan, doet er niet meer toe, zoals we recent ook zagen bij de plannen om Andere Tijden grotendeels te schrappen).
Maar het viel dus toch weer tegen. De talloze Palestijnen die kritiekloos aan het woord worden gelaten, met hun eindeloze aanklachten tegen de meedogenloze Israelische onderdrukkers die expres op onschuldige Palestijnse kinderen zouden schieten en zomaar flatgebouwen in Gaza neerhalen. De belabberde situatie in Gaza die uitgebreid in beeld wordt gebracht zonder iets over het aandeel van Hamas daarin.
Er waren ook weer veel regelrechte onjuistheden zoals dat alleen de Israelische blokkade van de Gazastrook wordt benoemd, dat wordt beweerd dat er door die blokkade (en de ‘hoge muren’ erom heen) er helemaal niks binnenkomt. Dat alle Palestijnen in 1948 verdreven zijn en Israel etnisch is gezuiverd (niet van een eigen redacteur, maar zet er dan in een kadertje een neutrale tekst dat een deel zelf vluchtte en daartoe werd opgeroepen door de Arabische leiders die de weg vrij wilden hebben om de Joden de zee in te drijven).
En er waren de vele, vele omissies. Ik kwam nergens tegen dat het toch wel vreemd is gezien die vermeende keiharde Israelische blokkade, dat Hamas dagelijks vele honderden raketten kon afvuren op Israel (ze hebben er zo’n 10.000 maar ook dat kwam ik niet tegen). Wel dit jeugdjournaalachtige verhaal in de Volkskrant (onder de kop ‘Waar komt al dat geweld in Israel en Gaza nou vandaan’):
“Voor de inwoners is het leven zwaar. Meer dan de helft van de mensen is werkloos, en van de jongeren heeft 70 procent geen baan. Er komt geen schoon water uit de kraan, er is nauwelijks gezondheidszorg, en de bevolking heeft maximaal vier uur stroom per dag.”
En wie gaat er over die gezondheidszorg? Hoe komt het dat er zo weinig stroom is (hint: iets met de rekening aan de PA niet meer kunnen betalen waarna die stopte met de leveringen), wie moet er daar voor werk zorgen? Sinds Israel er weg is (een grote wens van zo ongeveer de hele internationale gemeenschap) kun je ze moeilijk meer de schuld geven. Toch wordt Hamas nauwelijks iets verweten. Niet dat het wel geld en middelen heeft voor raketten maar niet voor basale voorzieningen voor haar eigen burgers, en ook niet dat het de burgerbevolking moedwillig in gevaar brengt (en vaak expres gebruikt als menselijk schild) door vanuit burgergebied raketten af te vuren en wapens en leiders te verbergen). De tunnels zijn een enkele keer benoemd, maar hoe geavanceerd die zijn en hoe cruciaal voor de oorlogsvoering van Hamas is daar niet uit op te maken. Bij alle aandacht voor de verwoestingen in Gaza en de vele burgerslachtoffers, was de suggestie vaak dat Israel dit moedwillig deed, om de Palestijnen een lesje te leren of als wraak voor de raketten. Zoals eerder ook waren er veel opiniestukken van Palestijnse kant, en zoals eerder ook spande de NRC de kroon qua gekleurde, suggestieve en misleidende berichtgeving.
De islamitisch onrechtsgeleerde
Maurits Berger: ‘Palestijnen kunnen niet meer ademen’ – NRC 14-5-2021
In de opiniestukken was een terugkerend thema dat je eigenlijk niet van een ‘conflict’ kunt spreken, omdat dat een zekere gelijkwaardigheid veronderstelt, twee partijen die beide een aandeel hebben, en dat klopt niet volgens Maurits Berger (rechtsgeleerde op de Leidse Universiteit), want: ‘Israel is de krachtpatser in deze verhouding, en bepaalt wie aan zet is en of er zetten gedaan worden. Dat is nu meer het geval dan ooit, en die situatie maakt alle verschil’. Woorden schieten vervolgens tekort om het Palestijnse leed te beschrijven. Ze zijn niet boos maar wanhopig, en het zal niet alleen slechter met ze gaan maar hun bestaan zal verdwijnen.
“Dat klinkt dramatisch, maar er is sprake van een geleidelijke verstikking van de Palestijnen. Die is al lange tijd aan de gang en is uitgebreid gedocumenteerd: het onderwijs is in staat van verval, meer dan een vijfde van de bevolking leeft onder de armoedegrens, en dit aantal neemt toe, werkloosheid stijgt en de economie daalt, en een Israëlische politiek van landonteigening zorgt er al decennialang voor dat Palestijnen steeds meer van hun land kwijtraken (en ook huizen, zoals het geval is in Jeruzalem).”
Die verstikking is het gevolg van doelbewust Israelisch beleid, zo vervolgt Berger,
“… door de kranen dicht te draaien van Palestijns onderwijs, werk, welvaart, eigendom, burgerrechten. Al tientallen jaren worden hier feiten en bewijzen voor aangedragen, onlangs door Human Rights Watch dat Israël beschuldigt van ‘de misdaden van apartheid’. Deze aantijgingen komen niet alleen van buitenstaanders. Ook aan Israëlische zijde is gewaarschuwd voor het afglijden naar een apartheidsstaat en voor het bloeddorstig verlangen van enkelen om de Palestijnen van de kaart te doen verdwijnen.
Het conflict gaat niet meer over de politieke en juridische rechten van de ene partij of de andere, maar om het naakte bestaan van de Palestijnen. Dat is niet iets dat de Palestijnen zelf moeten oplossen, of waar beide partijen als gelijken over moeten onderhandelen. De bodem van het conflict is bereikt, en alleen Israël is nog aan zet.”
Kortom: alleen Israel is verantwoordelijk en schuldig. Het is niet geheel toevallig dat dit artikel, precies een jaar nadat George Floyd in de VS doelbewust is vermoord door hem met een knieklem te verstikken, als titel heeft: ‘Palestijnen kunnen niet meer ademen’. Israel als equivalent van een bloeddorstige racistische politieagent. Het pro-Israel kamp krijgt in de media nauwelijks kans zich tegen dergelijke aantijgingen te verdedigen. Er verschenen een paar opiniestukken van CIDI adjunct-directeur Naomi Mestrum in Trouw en het AD. Op zich goede stukjes maar tegen zoveel kwaadaardigheid en insinuaties, met snelle pennenstreken neergezette vermeende Israelische wreedheden, kunnen die niet opboksen (over een ongelijke strijd gesproken). Onterecht worden beschuldigd van moedwillige wreedheid is strafbaar, en je kunt mensen aanklagen wegens smaad, maar hoe zit dat met landen, met legers, met de hele bevolking van een land, dat in het geval van Israel zijn leiders democratisch kiest en een volksleger heeft dat op grote steun van de bevolking kan rekenen? In feite beschuldigt Berger Israel hier van het vernietigen van een heel volk, en stelt het daarmee op een lijn met de nazi’s.
Om toch een poging te doen een paar dingen recht te zetten: Hamas draagt sinds haar coup in 2007 in de Gazastrook verantwoordelijkheid voor de gezondheidszorg, het onderwijs, de werkgelegenheid en al die andere zaken waarvan Israel zogenaamd de kranen dicht zou draaien. Israel is 14 jaar geleden vertrokken uit de Gazastrook. Na de vorige Gaza Oorlog is er met hulp van de EU een systeem opgezet waardoor die controles onafhankelijk gebeuren en wordt gewaarborgd dat er wel humanitaire goederen Gaza in kunnen, maar geen spullen die voor wapens kunnen worden gebruikt. Maar de grensovergangen worden geregeld aangevallen door Hamas, de onafhankelijke waarnemers weggestuurd, en dan wil Israel de boel weleens dichtgooien.
Op de Westelijke Jordaanoever ligt het wat ingewikkelder, omdat daar – deels — wel sprake is van een bezetting. De meeste Palestijnen leven echter in A of B gebied, onder Palestijnse autonomie dus, en hebben alleen met Israel te maken als ze dit gebied willen verlaten of als ze bij geweld tegen Israel zijn betrokken. Israel heeft er geen belang bij de Palestijnen doelbewust te verstikken, en als het dat al had willen doen dan zou het neem ik aan andere middelen inzetten. De Palestijnse bevolking groeit, de levensverwachting en ook het opleidingsniveau is hoger dan in de meeste Arabische landen, Palestijnen die in Israel werken verdienen daar meer dan in PA gebied. De aantijging houdt dan ook geen stand.
Het probleem met mensen als Berger is dat ze een ongelijke strijd verwarren met dat er helemaal geen strijd is, en dat er ook maar één partij verantwoordelijk is voor alles, helemaal alles wat er voorvalt in het gebied. De strijd is ongelijk maar dat biedt de Palestijnen ook voordelen. Zij (lees: Hamas) hoeven zich geen zorgen te maken of een beoogd militair doel niet teveel risico geeft op burgerdoden, zij hebben sowieso lak aan het oorlogsrecht (dat burgerdoelen uitsluit), want met hun raketten kun je helemaal niet precies mikken (20% van die raketten trof overigens eigen doel en kwam in de Gazastrook terecht). Ze weten ook dat ze zich met het imago van de onderdrukte ‘David’ behoorlijk wat kunnen permitteren. Ze weten ook dat Israel de eigen burgerbevolking goed beschermt en er daardoor niet meer doden vallen, terwijl zijzelf wel schuilplaatsen bouwen voor hun eigen strijders en commandanten maar niets doen voor hun burgers, en dat Israel vervolgens de schuld krijgt van die burgerdoden. Maar aan al deze feiten heeft Berger geen boodschap, want hij is al overtuigd van Israels kwaadwillendheid. Voor hem staat wat ik schrijf gelijk aan het verdedigen van nazi’s.
Ratna Pelle
(Vervolg in deel 2: De broddelantropologen)