feb 082012
 

Dialoog is niet vanzelfsprekend.

Ondanks dat er gesprekken plaatsvinden tussen bepaalde joodse en christelijke groepen, is er tussen beide godsdiensten een wereld van verschil. Deze constatering is geen kwestie van onwil, maar gebaseerd op de feiten. Het vaak gebruikte begrip ‘Joods – christelijk’ is daarom onjuist. Bovendien is de verhouding tussen deze beide godsdiensten al vanaf het ontstaan van het Christendom problematisch geweest.

De kern van het verschil is dat het Christendom Jezus Christus als Zoon van God belijdt, terwijl het officiële joodse standpunt daarentegen is dat God geen mens is. Beide godsdiensten gaan er wel van uit dat er één God is. Het Christendom stelt echter dat die ene God tegelijk drie naturen kent, Vader, Zoon en Heilige Geest, wat de heilige Drie-eenheid wordt genoemd. De Christologie houdt zich bezig met het definiëren van de betekenis van Jezus van Nazareth, wie hij was en is, zijn incarnatie en de belangrijke gebeurtenissen in zijn leven, zoals zijn geboorte, dood en opstanding. De Heilige Geest wordt binnen het christendom beschouwd als de Geest van God.

Joden geloven dat God Eén en ondeelbaar is. Het woord ‘Eén’ is een bijvoeglijk naamwoord. Het wordt beschreven als een naamwoord ‘de Eeuwige’. De Eeuwige is de heiligste naam voor God, die de eerste en de laatste is. Het betekent dat God geen Vader heeft en geen zoon en er geen ander wezen buiten de Eeuwige om kan zijn.

Naast dit onoverbrugbare verschil zijn er tot vandaag aan toe ook grote spanningen geweest tussen de beide godsdiensten. Met name de zogenoemde Vervangingstheologie heeft de verhouding tussen Christendom en Jodendom geen goed gedaan. Het Christendom belijdt dat God in Jezus een nieuw begin heeft gemaakt waardoor het al veel langer bestaande Jodendom overbodig zou zijn geworden. De Vervangingstheologie kan niet rechtstreeks verantwoordelijk worden gehouden voor – christelijk – antisemitisme maar heeft de positie van de Joden ten opzichte van de Christenen aanzienlijk ondermijnd. De Joden werden daardoor erg kwetsbaar en konden gemakkelijk het doelwit worden van vervolgingen. Pas nadat het tot de kerken doordrong wat er tijdens de Tweede Wereldoorlog in de vernietigingskampen was gebeurd met Joden werd de Vervangingstheologie in diverse kerken ter discussie gesteld en tegelijk de verhouding tussen het Christendom en Jodendom, c.q., Israël herzien. In sommige kerkordes is dit ook schriftelijk vastgelegd.

In artikel 7 van de kerkorde van De Protestantse Kerk Nederland bijvoorbeeld staat dat de kerk geroepen is om gestalte te geven aan haar onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël. De meningen verschillen sterk over hoe die onopgeefbare verbondenheid in praktijk te brengen. Het varieert tussen een uiterst kritische houding ten opzichte van de tegenwoordige staat Israël tot en met een blindelings vertrouwen in alles wat maar met Israël te maken heeft. Bij alle verschillen wordt binnen de kerken één ding over het hoofd gezien; de onmogelijkheid om het Jodendom en Christendom onder één godsdienstige noemer te kunnen plaatsen. Binnen het Jodendom heeft men wel oog voor deze onmogelijkheid. Centraal in het jodendom staat immers de joodse wet. Welk voedsel wel of niet door joden gegeten mag worden, de gebeden, de feestdagen en omgang met gasten en zakenrelaties zijn voorschriften uit de wet die men moet vervullen om God te dienen. Het Christendom is bij de uitvoering van de joodse wetten slechts zelden relevant. De behoefte aan dialoog met Christenen is vanuit joodse zijde beduidend minder dan andersom.

De problematische verhouding tussen het Christendom en het Jodendom is niet makkelijk op te lossen. Toch is dat niet onmogelijk. Een eerste en heel belangrijke stap in de goede richting is dat het Christendom bewust leert inzien, dat het Jodendom een totaal andere godsdienst is dan de christelijke. Naast deze stap moeten ook de huidige mondiale ontwikkelingen nauwkeurig worden gevolgd. Onder invloed van de toenemende eenzijdige negatieve berichtgeving in de media over Israël dreigt ook de aloude Vervangingstheologie, in een andere vorm, de kop weer op te steken. Dit is een goede aanleiding voor een haalbare dialoog tussen Joden en Christenen om in samenwerking de eigentijdse variant van de Vervangingstheologie het hoofd te kunnen bieden. Voorwaarden voor echt goede gesprekken tussen leden van beide godsdiensten zijn wederzijds respect en het erkennen van de verschillen. Zo ontstaan er geen misverstanden en leert men elkaar beter te begrijpen.

T Tj.

Meer lezen:

Aanleiding voor dit artikel was een stuk op de weblog van ds. M.J. Schuurman:

 

Share

  4 Responses to “Jodendom en Christendom verschillen te veel van elkaar”

Comments (4)
  1. Graag zou ik enige nuancering willen aanbrengen waarbij ik wel besef dat ik op eieren moet lopen en mijn woorden zorgvuldig moet wegen. Ik beschouw mezelf als een messiaanse judaist/of messiaanse gelovige, (velen zouden zeggen dat ik een christen ben). Ik verwerp ieder vorm van vervangingstheologie omdat ik die nergens in de beriet chadasha tegenkom; in tegendeel zelfs. de vervangings theologie is ontstaan uit een foutieve interpretatie van de beriet chadasah. Dat voor ons de wet van Mozes niet zou gelden is niet helemaal waar. Wat Jezus ons leerd is juist hoe de wetten van mozes dienen te worden begrepen; als voorbeeld (in de beriet staan er nog meer). Jezus zegt; ok de wet van Mozes leert dat gij niet zult doden. Jezus verdiept dat en zegt; word niet eens boos op een ander want moord begint bij boosheid en als je dat niet tijdig uit je hart weg doet dan zal die boosheid groeien en uitmonden in moord; een triest voorbeeld daarvan zie je bv bij esau waarbij de boosheid tegen jakob later ontaard in een moordhouding van de amalekieten tegen de Israelische bevolking. kwaadaardige emoties moeten vroegtijdig de kop worden in gedrukt voor dat ze ontaarden dat is Jesus boodschap. zelfde geld voor bv overspel: de wet zegt; pleegt geen echtbreuk. Jezus zegt kijk niet eens naar een andere vrouw met begeerte in je hart want daar begint echtbreuk. dus dat de wetten cvan mozes zouden zijn afgedaan is ook voor “christenen” messiane niet waar. punt is alleen; door het uitvoeren van de wetten van Mozes komt men niet bij God (de Hemel) want dan zou het een verdienste zijn en dat kan niet: niemand is zo goed en zuiver als God zelf, dus je kunt het nooit voor elkaar krijgen om door de wetten te doen in een goed blaadje bij God te komen; daar is God TE heilig voor en wij mensen te zeer met zonden behept (anders warden de zond offers niet nodig geweest). in het christelijk mesiaanse denken/geloof is de offerdienst die door mozes word beschreven vervangen door het offer dat Jezus heeft gebracht. Waarin wij dus accepteren dat God in mensen gedaante naar ons is toegekomen; er moest iemand komen die volkomen zuiver was (een schaap zonder gebreken) en wie is er nu zuiverder dan God zelf. En als God wel in staat is om te verschijnen in een tabernakel of in een stenen gebouw de tempel waarom zou God dan niet in een mensen lichaam kunnen komen is de gedachte bij christelijk gelovigen. zuiver materieel bekeken is een tent of stenen gebouw niet veel anders dan een menselijk lichaam (opgebouwd uit atomen).

    Het trieste is echter ook dat de vroege christelijke kerken niet het correcte onderwijs hebben gegeven aan de gelovige burger bevolking en dat het lezen van de bijbel eeuwen lang enkel was voorbehouden aan de elite; kortom de burger bevolking werd goed gelovig gehouden; wat de dominee zei dat was waar. het trieste geval wil dat vele dominees geen goed beeld hebben gehad van wat de bijbel nu eigenlijk leerde. In het nieuwe testament heeft de Joodse bevolking juist een dikke streep voor: het geloof is eerst voor de jood en dan pas voor de griek (de goj).

    Het zijn echter de misvattingen van de vroege kerken die veel kwaad hebben gedaan in de richting van de joden. Maar de vervangingstheologie is een van de meest kwalijke leugens uit de christelijke geschiedenis.
    persoonlijk zie ik dus het messiaanse als een realisatie van de tenach. waarin dus de beriet chadasah beschrijft hoe die invulling van de tenach vorm heeft gekregen.
    mvg
    edgar

  2. (beriet chadasha = nieuwe testament)

  3. in aan vulling op het hierboven staande hang ik het messiaanse geloof aan wat ook de allereerste christenen (die volledig Joods waren) aan en niet wat de moderne kerken veelal uitleven. houd ik me aan de wetten van Mozes: ja zo goed al mogelijk wetende dat ik daardoor niet zalig zal worden waar dat die wetten van Mozes nogsteeds geldig zijn ook voor mij. varkens, garnalenen paarden en konijnen vlees eten is nog steeds ongezond door de ziekte kiemen die er in voor komen: God heeft de shabbat gezegend en niet zozeerde zondag dus ook shabbat is voor mij een rustdag. even zo zijn de feestdagen als loofhutten en pesach etc ook voor ons van toepassing odat deregelijke feestdage door God zelf zijn ingesteld. de vroege christelijk kerk heeft ze echter misvormt tot wat nu gevierd word bij pasen en kerst feest etc. dat had nooit mogen gebeuren en is puur een (foute) zet geweest om zich moedwillig te onderscheiden van de toen malige Joodse bevolking… waarom ??? omdat men, onterecht de schuld bij de joden legde voor het doden van Jezus. Maar !!! iemand die enkel en alleen de schuld van de dood van Jezus enkel bij de joden legt heeft de boodschap van de beriet chadasah NOOIT begrepen: in het zuivere christelijke denken is Jezus nanelijk als zuiver offerlam gestorven (en op gestaan want God kun je niet doden) voor de zonden en misdragingen van ALLE mensen uit alle tijden voor hen die dat willen accepteren; niet alleen de joden maar ook ik heb Jezus door mijn zonden aan het kruis genageld en ook mijn familie en mijn buren en u en uw familie en uw buren en ieder mens dat ooit leefde heeft de dood van Jezus op zijn geweten. Wie enkel de schuld bij de Joden legt; zegt eigenlijk van zichzelf: ik heb nooit gezondigd; en we weten dat dat niet klopt: iedereen heeft gezondigd ik ook en u ook.

    Er zijn gelukkig steeds meer “christenen” of messianen die weer in de gaten krijgen dat de wortels van het “christendom” 100% joods zijn. Toen Jezus zijn uitspraken deed bestond de beriet chadasha nog niet en Jezus zijn leer is voor de volle 100% ook gebaseerd op de tenach. beiden hang ik dan ook aan: tenach en beriet chadasah.

    Nu besef is heel erg goed dat de naam van Jezus bij heel veel Joodse mensen een wrange nare bijsmaak geeft; even zo zeer hoop ik dat wat door de “christenen” is uitgevoerd ten koste van de joodse mensen NOOIT maar dan ook 100% NOOIT door Jezus is aangeleerd: ik durf zelfs te zeggen: geheel in tegendeel. Wat de chistenen MISdaan hebben tav de Joodse bevolking wereldwijd, gaat 100% in tegen de leer die Jezus Zelf heeft uit gesproken; maar omdat van Jezus te weten dient men de beriet chadasah zelf te lezen.

    De drie eenheid is een lastig begrip ook voor veel christenen/messianen; daarom is er ook onder de christenen/messianen veel gesteggel over dit onderwerp. Ik leg het vaak heel simplistisch (en zeker niet de hele lading dekkend) als volgd uit: God is als een poppenkast speler acher de schermen verborgen: De heilige Geest is de arm in deze omschrijving en Jezus is hierin dan het “poppetje”: 1 Persoon God.
    Ik zie geen enkel argument dat God niet in Zijn eigen schepping zou kunnen komen op de manier die Hijzelf verkiest… dat vind ik een absurde gedachte. God kwam tenslotte ook via een wolk kolom in de tabernakel en in de tempels.. waarom dan niet in een menselijk lichaam. Maar goed dat is een persoonlijke opvatting. een ander analogie: licht; licht gedraacht zich soms als een golf, soms als deeltjes; maar representeerd altijd een hoeveelheid energie aldus Albert Einstein.

    Veel joodse mensen menen dat iemand die het christendom aanneemt dat hij een niet joods geloof aanhangt; ik kan het daar niet mee eens zijn; ik als messiaans gelovige; uit wat ik uit de tenach en beriet begrijp kom ik als het ware tot het joodse geloof; ik hang een volledig Joodse geloof aan.
    Ik moet uiteraard ook eerlijk zijn ik; hang niet het zuivere judaisme aan en met kabbalah heb ik ook niet veel op, maar er zullen vast hele goede zaken instaan die goed overeenstemmen met zowel de tenach en de beriet Chadasah; die onderdelen zal ik dan ook niet verwerpen. maar ik ken er te weinig van om het in te schaten.

    de hedendaagse trent binnen het “christelijk/messiaanse” geloof is steeds meer naar de joodse wortels aan het toe groeien en men komt tot het besef dat men het Joodse volk enorm dank verschuldigt is in het overleveren avn Gods wijze woorden aan de rest van de wereld. steds meer “christenen” messianen staan daarom ook meer en meer openlijk achter de joodse mensen en achter de staat isarel.. zoals ikzelf; ik zeg altijd: wie aan de jood komt, komt aan mij. en in die zin voel ik me dan in woord en daad openlijk verbonden met het Joodse volk en met Israel.

    en ja er zijn helaas ook nog steeds christenen die inderdaad de vervangingstheologie aan hangen. ik hoop alleen dat u met het badwater niet echter ieder kind weggooit. zoveel mesne zoveel meningen en ja foute meningen zijn helaas hardnekkig ook binnen de christelijke wereld (waar niet). ik trach ook van binnenuit in de christelijke gemeenten het beeld bij individuen bij te stellen ten gunste van de joodse achtergrond en gedachtegoed (met wisselend succes).

    Ik hoop dat ik hiermee toch meer een nuance heb kunnen aanbrengen tov het betooog van uzelf hierboven.
    Gods zegen en groet
    edgar

  4. mijn excuses voor de taal vouten/fouten. Meestal als ik zulke lappen text schrijf corrigeer ik niet achteraf omdat ik anders bang ben dat de computer of de connectie met internet crashed voordat ik het hele bericht heb verstuurd en dan heb ik alles voor niets zitten tikken. Dus ik tik snel in en dan snel versturen. hooguit een keer opslaan tussen door op kladblok maar dan heb je het wel gehad.

    Nogmaals Gods zegen en dank voor deze goed informatieve site: geweldig.
    edgar