mei 302013
 

= IMO Blog =

Wat brengt mensen ertoe om onzin over Israel te schrijven als het volgende?

BullshitDetectorIsraël straks net zo arm als de failed states

Alles bij elkaar holt de bezetting de Israëlische economie langzaam maar zeker uit. (…) De armoede in Israël wordt niet alleen veroorzaakt door de militaire uitgaven, maar ook door de eenzijdige economie, én door de permanente recessie in de Palestijnse gebieden. Israël schept welbewust zijn eigen ellende, omdat het geen andere weg naar voren weet. Nog even en het is even arm en hulpeloos als de Arabische failed states om haar heen.

Je kunt van de bezetting vinden wat je wilt, maar hij holt de Israelische economie niet uit. Beweren dat Israels economie op die van een ‘failed state’ begint te lijken vanwege het relatief hoge bedrag dat naar het leger en veiligheid gaat, is zoiets als beweren dat Nederland een bananenrepubliek is omdat een wethouder een keer is betrapt op belangenverstrengeling. Een asielzoeker die in zijn cel zelfmoord heeft gepleegd maakt van Nederland geen politiestaat, evenmin als een demonstrante die onterecht werd opgepakt tijdens de kroning van Willem-Alexander.

De Israelische economie boert behoorlijk goed, zoals Likoed.NL terecht opmerkt in een reactie op dit bizarre artikel:

De economische groei in Israël is al jaren hoog en stabiel met 3 a 4 procent per jaar. Zelfs nu, terwijl de rest van de geïndustrialiseerde wereld in crisis is en al blij is als de groei niet onder nul is. De basis van dit succes is wetenschap en technologie. Israel besteedt het meeste geld ter wereld per inwoner aan wetenschappelijk onderzoek. Maar liefst zes Israëli’s wonnen de afgelopen tien jaar een Nobelprijs.

Mede daardoor loopt Israël voorop in alle belangrijke economische sectoren van de toekomst, zoals zonne-energie, medische technologie en computertechnologie. Israël wordt inmiddels ‘Silicon Wadi’ genoemd, omdat het na Silicon Valley in Californië het belangrijkste hightech gebied van de wereld is. Technologiegiganten als Apple, Intel en Microsoft bouwden hun eerste onderzoeks- en ontwikkelingscentra buiten de VS in Israël. Europese delegaties lopen daarom de deur plat in Israel om de sleutel van dit economisch succes te ontdekken en te kopiëren.

Mogelijk dat Likoed het weer een beetje aandikt – ze staan immers achter de regering Netanyahu en zijn harde bezuinigingsbeleid – maar bekend is dat de Israelische economie het redelijk goed doet en dat Israel ver uittorent boven al haar buurlanden. Het is waar dat de ongelijkheid in Israel is toegenomen en er voor een rijk industrieel land veel armoede is. Maar vergeleken met de bittere armoede die steden als Cairo en Amman kennen, is het er goed toeven. Vandaar ook dat vluchtelingen uit Afrikaanse landen zo graag naar Israel komen, en vandaar dat de meeste Arabieren in Jeruzalem niet bij een PA geleide staat willen komen maar bij Israel blijven.

Onder ‘failed states’ verstaan wij landen als Somalië met een zwak centraal gezag dat door diverse rebellengroepen wordt aangetast, met regelmatige aanslagen en ander geweld tot gevolg. Basale voorzieningen zijn er niet of onvoldoende, en de staat kan haar eigen burgers geen veiligheid bieden. Er heerst chaos en eigenrichting, en alleen door de steun van dubieuze mensen en groeperingen kun je je leven zeker stellen en wat bereiken. De economie kan zich vanzelfsprekend niet ontwikkelen in dergelijke landen; het informele circuit is daarom groot en levendig, corruptie tiert welig en belasting heffen is onmogelijk omdat het gezag daarvoor ontbreekt.

Marcel Hulspas is wetenschapsjournalist; wanneer hij niet over Israel maar over zijn eigen vakgebied schrijft, produceert hij best aardige stukjes. Maar zodra het over Israel gaat, gaat het mis. Er komt een waas voor zijn ogen en over zijn hersenen; het is misschien wel een beetje vergelijkbaar met iemand die onder invloed is van drugs of smoorverliefd is en daardoor niet meer helder kan denken. Hij leest ergens iets negatiefs over Israel – daar heeft hij een zeer goed ontwikkeld hersengebiedje voor –  en de wens wordt de vader van de gedachte. Israels ondergang is nabij! Israel delft zijn eigen graf! Hij heeft eerder geschreven dat Israel een ‘agressieve failed state’ is en ook hier legt hij uit dat Israel een derdewereld land is dat het binnenkort niet alleen economisch, maar ook qua democratie zal afleggen tegen, jawel, Egypte en Syrië. Ik citeer hem, en mijn reactie van toen (2011) hier even, want anders zul je me wellicht niet geloven:

Nee, niet meer. Ten eerste: Israël is een economische dwerg geworden in de regio. De Turkse economie is inmiddels vijf keer zo groot als die van Israël en groeit nog steeds fenomenaal – en Turkije wás ooit een bevriende natie maar heeft de laatste jaren héél duidelijk de kant van de Arabische wereld gekozen. Israël drijft op Amerikaans geld – maar zakt in feite af naar derde-wereldstatus. Ten tweede, Tunesië, Libië en Egypte zouden wel eens democratieën kunnen worden. Met een beetje geluk wordt Syrië dat ook. Wellicht democratieën met wat fundamentalistische partijtjes die de sharia willen invoeren, maar dat is perfect vergelijkbaar met die religieus-hysterische schreeuwpartijtjes in Israël. En waarschijnlijk kun je daar nooit bij de Burgerlijke Stand opgeven dat je ‘ongelovig’ bent, maar dat kun je in die democratie Israël óók niet – daar is iedereen voor de staat verplicht ‘joods’. Over derdewereldland gesproken.

Pardon? Israel is een van de weinige Westerse landen dat nauwelijks door de crisis is geraakt. Het land staat nummer 27 op de IMF lijst naar bbp per hoofd van de bevolking en nummer 17 op de Human Development Index van de VN. De hoogste Arabische staat op de lijst zijn de Verenigde Arabische Emiraten op nummer 30. Turkije staat op 92, Iran op 88, Egypte op 113 en Syrië op 119. Dat de Turkse economie groter is ligt natuurlijk aan het feit dat er meer dan 80 miljoen mensen wonen tegenover zo’n 7 miljoen in Israel.

Inmiddels is Israel naar nummer 16 op de HDI gestegen en is de VAE naar 41 gezakt; Qatar staat nu als hoogste Arabische staat op 36.

In de betreffende column – toen nog in Dagblad De pers – pleitte hij ervoor dat een aantal Westerse landen Israel preventief aanvalt. Je vraagt je wederom af wat de beste man gerookt of gesnoven heeft voor hij deze onzin opschreef. Nogmaals, je kunt van alles vinden van de bezetting, je kunt fel tegen het bouwen op de Westoever zijn gekant, je kunt bepaalde praktijken hekelen zoals de invloed van de orthodoxen of de grote inkomensongelijkheid, maar suggereren dat Israel een derdewereldland is en niet democratischer dan Syrië en Egypte, dat is eigenlijk gewoon wartaal van iemand die zijn verstand heeft verloren en door haat wordt verteerd.

Hulspas is een dankbaar onderwerp voor mensen die willen laten zien hoe achterlijk en doorgedraaid sommige Israel bashers zijn, maar daar gaat het me nu niet zozeer om. Ik wil erop wijzen dat mensen die in hun eigen vakgebied, of ook op een gebied waar ze juist met enige afstand naar kijken, vaak heel verstandige dingen zeggen, over iets dat ze emotioneel raakt volledig kunnen raaskallen. Intelligentie en inzicht op een bepaald gebied zegt dus helemaal niks over de waarde van je oordeel op een ander gebied. Het is een veelgemaakte denkfout dat als we iemand op een bepaald gebied zeer waarderen, we zijn/haar visie op andere gebieden ook extra gewicht toekennen. Dus wanneer een bekende popster, natuurkundige of geestelijke zich rabiaat anti-Israel uitlaat en dit land boycot, dan maakt dat veel indruk op mensen. De BDS lobby weet dat en bewerkt deze mensen – die over Israel doorgaans niet veel weten – met anti-Israelische propaganda. En daar zijn sommigen erg gevoelig voor, want ze willen graag als progressief en bevlogen overkomen.

Dat we dit doen is ergens wel logisch: je kunt je niet overal in verdiepen, en gaat dus wat betreft de meeste onderwerpen af op wat anderen, die er meer van weten dan jij of die je vertrouwt en hoog hebt zitten, ervan vinden. Maar keer op keer blijkt dat je dat beter niet kunt doen. Mensen, ook of misschien wel juist bekende mensen, zijn erg modegevoelig, en laten hun visie op veel onderwerpen afhangen van wat ‘goed ligt’ en bij hun imago past. En zo is de cirkel rond, want zij versterken deze trends weer door zelf een bepaalde visie uit te dragen. Ook de media dragen bij aan dit zelfversterkende effect: ideeën en onderwerpen die goed liggen zijn immers ook goed voor de oplage of kijkcijfers, en men versterkt er zijn imago mee.

Waar media eigenlijk juist als een waakhond zouden moeten opereren die trends en uitspraken van bekende mensen kritisch tegen het licht houdt, versterkt zij ze in feite vooral. En daardoor kan iemand als Hulspas ongestoord zijn onzin uitkramen – vroeger bij Dagblad De Pers, waar geen ruimte was voor tegenspraak – en tegenwoordig bij The Post Online, waar een ander geluid wel welkom is. Thomas von der Dunk kan even grote onzin uitkramen op de website van het gerenommeerde De Volkskrant, en ook in het chique NRC Handelsblad en het beschouwelijke Trouw is alle ruimte voor een anti-Israel geluid. Voor genuanceerde berichtgeving over Israel moet een mens tegenwoordig zijn toevlucht nemen tot obscure blogs en kleine kranten als het Reformatorisch Dagblad (ook niet kritiekloos, maar juist vrij evenwichtig) of het Friesch Dagblad (idem).

Ratna Pelle

Share