mrt 252012
 

IMO Blog

De oogst van afgelopen week: een antisemitische cartoon in de Volkskrant, de schietpartij in Toulouse, de nogal ongepaste vergelijking van Ashton, en Hamas was op bezoek bij de VN.

Volgens sommigen heeft Europa haar laatste morele gezag verloren. Het Israelische Ynet had een artikel met de wat bombastische kop: “The day Europe died“, waarin met grote woorden het nieuwe dieptepunt werd ingeleid:

Monday, March 19th will be remembered as a dark day for Europe. That day, it crossed the “point of no return,” as long years of political correctness and currying favor with the Arab world prompted the final burial of the continent’s liberal discourse, which has become a twisted, meaningless absurdity.
The events of the day did not come from nowhere. After all, this is the same Europe where a German opposition leader slams “Israeli apartheid,” where officials call for boosting Arab control in Jerusalem and blacklisting settlers, and where Europe’s foreign policy chief expresses concern for a hunger-striking Islamic Jihad man but ignores the same plight of a Saudi human rights activist.

Mensenrechtenraad
Het dieptepunt bestond volgens de auteur niet alleen uit de schietpartij in Toulouse maar ook uit het feit dat Hamas voor de Mensenrechtenraad in Geneve mocht verschijnen, iets dat inderdaad nogal idioot is, maar nadat men het mensenrechtenbeleid van Ghadafi heeft geprezen mag eigenlijk niks meer verbazen. Hoe diep kun je zinken? In de Mensenrechtenraad zitten merendeels dictaturen die natuurlijk hun eigen straatje schoon willen houden en in meerderheid heel toevallig een hekel hebben aan Israel, en/of Israel als een gemakkelijk doelwit en afleider zien. Vier maanden geleden nog is Syrië tot de Mensenrechtenraad toegelaten, uiteraard een lichtend voorbeeld wat betreft de mensenrechten. Vandaar dat 80% van de veroordelingen Israel betreft. Ik ben al enige tijd geleden gestopt met het serieus nemen van wat zij aan resoluties, veroordelingen en aanbevelingen uitkraamt. Wanneer een groep zware criminelen samenkomt en allerlei veroordelingen van mensen van buiten de gevangenis uitspreekt, zou je dat toch ook niet al te serieus nemen? Maar de media en veel politici beschouwen de VN, inclusief de Mensenrechtenraad, nog altijd als een gezaghebbende instantie en melden hun rapporten en bevindingen zonder de minste reserve. Als de VN zegt dat Israel de mensenrechten heeft geschonden, dan is dat zeker het geval. Hoe zo’n rapport tot stand is gekomen, wie de opdracht daartoe gaven, hoe neutraal danwel bevooroordeeld de makers waren, hoe ze te werk zijn gegaan en op welke bronnen en getuigenissen ze zich hebben gebaseerd: er worden geen vragen over gesteld of kanttekeningen bij geplaatst.

Catherine Ashton
Het dieptepunt bestond verder uit de vergelijking door Catherine Ashton van de schietpartij op een Joodse school in Toulouse met diverse andere zaken, waaronder het lot van de kinderen in Gaza, toen ze sprak voor een groep Palestijnse kinderen. Ze zei:

And the days when we remember young people who have been killed in all sorts of terrible circumstances – the Belgian children having lost their lives in a terrible tragedy and when we think of what happened in Toulouse today, when we remember what happened in Norway a year ago, when we know what is happening in Syria, when we see what is happening in Gaza and in different parts of the world – we remember young people and children who lose their lives.

Later, na alle commotie, werd postuum ‘Sderot’ nog toegevoegd na ‘Gaza’ op de site van de EU. Lekker hypocriet. Nee, je kunt natuurrampen niet met aanslagen a la Breivik en Toulouse vergelijken en Syrië, waar dagelijks tientallen burgers op vaak bijzonder wrede wijze worden gedood, met Gaza, waar Israel in vier dagen tijd 25 mensen heeft gedood, waarvan 21 strijders, en welgeteld een kind van 12, dit voor de duidelijkheid, in reactie op dagelijkse raketbeschietingen op Israelische burgers. Hoe erg alle rampen en alle gevallen waarin kinderen de dood vinden ook zijn, een ongeluk is van een andere orde dan een terroristische aanslag of een schietpartij door een extremist. Ashtons hele toespraak ademde sympathie voor de Palestijnen zonder enige reserve of kritische opmerking, voor hun ambities en hun streven naar onafhankelijkheid en het verkrijgen van hun ‘rechten’. In de hele toespraak kwamen de woorden ‘vrede met Israel’ niet voor. Misschien dat mede daardoor, en door haar eerdere eenzijdige en onterechte kritiek op Israel, de vergelijking velen zozeer in het verkeerde keelgat schoot.

Toulouse
De schietpartij zelf was natuurlijk ook een dieptepunt, al komt die voor rekening van een extremist en worden Joodse instellingen nu extra goed beveiligd. Maar het is in-triest dat rabbijn Binyomin Jacobs van de week in Nieuwsuur vertelde dat hij vroeger zelden werd uitgescholden op straat en nu bijna dagelijks, en dat vroeger de ruiten van zijn huis een keer in de tien jaar sneuvelden en nu regelmatig. De hernieuwde oproepen aan en van Joden om Europa maar te verlaten lijken wat overdreven, maar van zulke zaken schrik je, en het is natuurlijk niet de eerste keer dat dat naar buiten komt. Er zijn geregeld incidenten geweest de laatste jaren, Joden lopen in grote delen van Amsterdam liever niet met een keppel over straat, en tijdens oplaaiend geweld rond Israel en de Palestijnse gebieden verergert dat nog eens.

Cartoons
Wat ik echter ook een dieptepunt vind is dat de Volkskrant op de dag van de schietpartij in Toulouse een antisemitische cartoon had die niet zou hebben misstaan in Der Stürmer. Op de cartoon is Wilders te zien die van een anonieme arm achter hem door een muur een hoop geld krijgt toegestopt, en die hand in het Hebreeuws bedankt. Oftewel: Wilders wordt betaald door de rijke Joodse lobby, die zich niet bekend maakt, die niet te vertrouwen is, en zelfs Wilders kijkt er wat zurig bij, wetende dat het niet echt deugt maar ja, hij kan het geld goed gebruiken en zal doen wat deze man wil. Het is een oud en bekend antisemitisch thema en dat weet Jos Collignon ook wel, net als de redactie van de Volkskrant, maar het schijnt heel normaal te zijn tegenwoordig dat zoiets in een linkse kwaliteitskrant verschijnt. Joost Niemoller schrijft op De Dagelijkse Standaard:

Het is een cartoon die doet denken aan de van jodenhaat vergiftigde cartoons die in de kranten in het Midden Oosten worden afgedrukt, waarin ‘de Jood’ een bijna onzichtbaar wezen is, dat zijn ware aard verbergt, en achter de schermen complotten uitbroedt met als doel geld en macht naar zich toe te trekken. Het is ‘De mythische Jood’ zoals we die kennen uit de nazifilm Der Ewige Jude. Maar de figuur is al veel ouder, denk aan het Shakespeare-personage Shylock, de Joodse woekeraar die geld leent en mensenvlees terugeist.

 (uitsnede cartoon)

Inmiddels is een klacht ingediend tegen de cartoon. Collignon heeft overigens vaker op dit aambeeld gehamerd.

Vorig jaar liet hij Netanyahu boven een brandend Gaza getto zweven, pochend met de Washington Post, die kopte “Goldstone: ik heb het niet geweten”. (Dit sloeg op de brief van Richard Goldstone in de Washington Post waarin hij zijn eerdere beschuldigingen tegen Israel intrekt). Eerder al had hij cartoons over de machtige Joodse lobby die de uitkomst van de Amerikaanse presidentsverkiezingen bepaalt, en hij had ook een keer de zogenaamd zo lange tenen van het CIDI waar het antisemitisme betreft gehekeld. Oh ja, dit zal daar ook wel onder vallen. Er zijn honderden belangengroepen en duizenden lobbyisten in Den Haag, en daarbij staan de Joden zeker niet vooraan, maar om een of andere reden hebben ze Collignons bijzondere belangstelling. Opvallend.

Kolonistenspel
En dan was er natuurlijk het VPRO spel dat onder satire valt volgens Hugo Blom, hoofdredacteur van de VPRO gids. Uit een interview met het Parool van afgelopen zaterdag:

Pijnpunt is wellicht dat een speler ter bescherming van zijn vakjes ook de kaarten ‘Joodse gierigheid’ en ’typische handelsgeest’ kan inzetten. Antisemitisch, vinden Joodse belangenorganisaties.
Blom: “ik kan niet voor de Joodse belangenorganisaties spreken, hun weerwoord zul je daar moeten halen. De kritiek gaat onder andere daarover, ja. Maar satire speelt nu eenmaal met vooroordelen en karikaturen”.

Van Blom mag je overigens wel discussiëren over ‘de aard van de satire, of het grappig is of niet’, maar niet over de vraag of het spel antisemitisch is. ‘Daar wil de VPRO niet in meegaan’. Nee, natuurlijk niet, dat is een pijnlijke vraag, terwijl je met veel meer gemak kunt zeggen: ‘ik snap dat niet iedereen dit grappig vindt’. Maar het is wel de vraag waar het om gaat. En misschien moet zo’n man dan ook maar zo eerlijk zijn om te zeggen dat hij en sommige anderen antisemitische grappen soms leuk vinden. De vraag wat mag en wat niet is natuurlijk een andere, en antisemitisme is niet perse verboden, alleen aanzetten tot haat en geweld tegen bevolkingsgroepen zijn dat, en je kunt erover twisten of dat spel alleen dat doet, al mist al dat antisemitisme bij elkaar zijn uitwerking zeker niet.

Spiegel
Het artikel in Ynet eindigt als volgt:

All that remains now is to watch the deterioration of the “old continent” into a new, murky horizon. On the one hand, Islamization trends are expected to grow, while on the other hand, radical nationalistic parties will continue to gain strength. Europe of the late 20th Century, which vowed to uphold the banner of tolerance and liberalism, will slowly turn into a chaotic, angry region where various groups are fighting each other while shunning genuine moral values.

In any case, Ms. Ashton need not apologize for or clarify her remarks. After all, her words accurately reflected the mood of her decayed, dying continent.

Dat laatste spreekt de Israelische regering overigens tegen, die wel een excuus eist van Ashton. Het is allemaal wat erg zwaar aangezet (in hoeverre het aantal moslims in Europa blijft toenemen is speculatie, laat staan de vraag hoe hun integratie in de toekomst zal verlopen) maar niet geheel onjuist. Ik vraag me echter vooral af in hoeverre het nu zoveel slechter is dan een, twee of drie decennia geleden. Was Europa echt beter voor, zeg, Nine Eleven of de moord op Fortuyn? Er was vroeger meer schroom om racistisch getinte sentimenten te uiten, dus dat gebeurde niet in de krant en op TV maar in de dorpskroeg. En zonder internet is het ook wat lastiger voor allerhande fanaten, gekken, en complotdenkers om hun ideeën te verspreiden.

Ik schrik regelmatig van de antisemitische uitingen in Nederland maar moet eerlijk bekennen dat ik daar vroeger, zeg meer dan tien jaar geleden, niet zo op lette. Volgens velen is er sprake van verhuftering, vergroving, mensen zijn directer en individualistischer en oude overzichtelijke verbanden die houvast boden zijn verdwenen of losser geworden. Dat laatste is een proces dat al veel langer gaande is en ook mooie zaken als emancipatie en democratisering heeft voortgebracht. Met de komst van vele migranten en hun gezinnen nam de homogeniteit af en is de eigen levensstijl en geloof niet langer vanzelfsprekend. Ook de Europese eenwording en de globalisering dragen bij aan een gevoel van onzekerheid en ontheemd zijn. Dit alles zijn deels wereldwijde processen en deels zaken die West Europa, dat relatief homogeen was, harder treffen dan bijvoorbeeld de VS.

Nationalistische partijen varen daar wel bij en zetten de zaken verder op scherp. Ik vind Ynet te pessimistisch, en denk dat de West Europese democratieën veerkrachtig genoeg zijn om deze problemen het hoofd te bieden, maar het kan geen kwaad eens kritisch in de spiegel te kijken. Juist voor het groeiende antisemitisme en de rol die de islam daar ook in speelt (waarbij we niet moeten vergeten dat nog steeds veel antisemitisme van eigen bodem komt) is weinig aandacht, en als die er wel is vaak met de verkeerde motieven.

Ratna Pelle

Share