mei 092013
 

made-in-israel= IMO Blog =

De etikettering van producten uit Israelische nederzettingen is voorlopig uitgesteld, zo meldden diverse media vorige week. De zaak ligt gevoelig in de coalitie, en de VVD was niet gelukkig met uitspraken van Timmermans. NRC meldde op haar website:

In een reactie op het advies noemde minister Timmermans dit toen de Nederlandse lijn: “Als op producten uit nederzettingen staat dat ze uit Israël komen, klopt dat gewoon niet met het internationaal recht.” Nu wordt in regeringskringen gezegd dat Timmermans dit “te enthousiast” heeft uitgedragen. Het advies is intussen van de website van Economische Zaken gehaald.

Het CIDI wees toen al op een aantal haken en ogen, evenals sommige oppositie partijen. Zo is het vreemd en zelfs discriminatoir om alleen voor Israel de richtlijnen rond bezette dan wel omstreden gebieden aan te scherpen. De EU heeft associatieakkoorden en nauwe handelsbetrekkingen met een aantal andere landen die gebied bezetten of volken onderdrukken, zoals Turkije en Marokko. Ook met problematische landen als Syrië, Libanon en Egypte zijn er associatie akkoorden. Je kunt je afvragen of wat er met name in Syrië gebeurt niet urgenter actie vraagt dan de nederzettingen. Daarnaast voorzien de huidige regels niet in het apart vermelden van de herkomst van grondstoffen van producten. Israel hoeft het dus niet te vermelden wanneer de druiven voor wijn uit de Golan komen, maar de wijn in Tel Aviv is gebotteld. Als je die regels gaat veranderen, moet dat uiteraard ook voor andere landen gaan gelden.

Daarnaast kun je je in alle redelijkheid afvragen wat er wordt bereikt met dit anti-nederzettingen beleid. Consumenten vinden het fijn te weten waar iets precies vandaan komt, is het argument, maar dat zou dan eveneens voor allerlei andere landen, omstreden praktijken, mensenrechtenschendingen etc. moeten gelden. En als je je dan op het Israelisch-Palestijnse conflict richt, waarom is het dan zo belangrijk om specifiek op de Israelische nederzettingen te focussen? Brengt dat de vrede dichterbij? Zal het Israel ertoe aanzetten zich soepeler op te stellen, zullen de Palestijnen zich dan meer compromisbereid gaan opstellen? Zoals eerder betoogd, valt dat te betwijfelen. Israel zal er eerder door verharden, en het gevoel hebben nog meer geïsoleerd te staan en geen recht te hoeven verwachten van de internationale gemeenschap. De Palestijnen op hun beurt zullen juist verharden in hun standpunt en hun gelijk bevestigd zien.

In een gesprekje met de NOS gisteren ontkende minister Timmermans dat er sprake was van onenigheid binnen het kabinet of van uitstel . Wel wilde hij de etikettering op Europees niveau uniform geregeld hebben, maar daar was hij voortvarend mee bezig.

De trend lijkt duidelijk: de nederzettingen worden gezien als het ultieme probleem in het Midden-Oosten conflict, alle filmpjes van extremistische Hamas imams, het prijzen van ‘martelaren’, de talibanisering van de Gazastrook, het gedraai van Abbas en het geld voor zelfmoordterroristen ten spijt. NRC schreef eind vorige maand al:

Het specifiek etiketteren van producten uit Israëlische nederzettingen is een politiek gevoelig, maar uiterst actueel thema in Europa, zo bleek vrijdag uit een gelekte brief van dertien Europese ministers aan EU-buitenlandcoördinator Catherine Ashton. De ministers vragen Ashton daarin leiding te nemen bij het gezamenlijk vaststellen van richtlijnen voor etiketten. Ook Timmermans ondertekende de brief.

Deze visie werd onlangs weer bevestigd door een onderzoekrapport dat is opgesteld in opdracht van de ontwikkelingsorganisaties ICCO, Cordaid en Pax Christi, waarin de handel van Nederland met  de nederzettingen wordt bekritiseerd, en de bedrijven die volgens hen hieraan schuldig zijn worden gehekeld. Ik zou vurig wensen dat al dat geld (dit doen ze naar ik aanneem van donaties van mensen die denken wat te geven voor de kindertjes in Afrika) en energie wordt besteed aan het uitzoeken welke bedrijven er schuldig zijn aan uitbuiting en mensenrechtenschendingen in de kledingbranche. Onlangs kwamen honderden textielarbeidsters om in Bangladesh omdat hun fabriek ondeugdelijk was gebouwd en ze ondanks het groter worden van scheuren in de muren toch gewoon moesten gaan werken (er waren andere bedrijven in hetzelfde pand gevestigd waarvan de werknemers thuis mochten blijven en zo overleefden). Een paar maanden geleden is een fabriek afgebrand en kregen de arbeidsters de opdracht binnen te blijven en eerst de kleding voor de VS en Europa veilig te stellen alvorens zelf naar buiten te gaan. Maar toen was het dus te laat. Ik zou graag een rapport zien waarin precies is nagetrokken welke bedrijven via welke tussenhandelaren in welke landen onder welke omstandigheden hun kleding laten maken, en hoe we daar als consument effectief actie tegen kunnen voeren. Ik zou graag zien dat er over etikettering werd gesproken van kleding die mogelijk niet onder redelijke omstandigheden is gemaakt, voor mijn part een puntensysteem of wat dan ook. Miljoenen textielarbeidsters werken in diverse lage lonen landen in mensonterende omstandigheden zodat wij voor een schijntje de laatste mode kunnen kopen. Laat men zich daar het hoofd eens over breken.

Maar nee, men doet liever aan symboolpolitiek dan echte misstanden aan te pakken, en de nederzettingen zijn ook wat eenvoudiger in kaart te brengen dan de ingewikkelde en vaak ondoorzichtige lijnen waarlangs de textielhandel verloopt. Bovendien kun je in Israel goed onderzoek doen, is het er goed toeven en is het relatief gemakkelijk aan gegevens te komen. Er zijn daar tientallen, zo  niet honderden organisaties actief op het gebied van mensenrechten en het aanklagen van de bezetting, en daarnaast is er een batterij aan VN instituties en rapporten van de mensenrechtenraad of de speciale rapporteur van de VN in de bezette gebieden etc. waar je uit kunt putten. Dus zo’n rapportje draai je relatief gemakkelijk in elkaar. En vervolgens ben je verzekerd van een hoop media aandacht en hoef je je geen zorgen te maken over lastige vragen over je bronnen, werkwijze, uitgangspunten en vooringenomenheid. Alleen een paar verstokte zionisten bloggen daarover op obscure websites.

Meer over dit rapport in mijn volgende blog.

Ratna Pelle

 

Share