okt 092014
 

StefanLofven– Door Tjalling –  

Zweden wil binnen afzienbare tijd Palestina als staat gaan erkennen. De nieuwe centrumlinkse Zweedse premier Stefan Löfven heeft dit vrijdag 3 oktober op zijn eerste werkdag als eerste minister gezegd. Het Zweedse voornemen is echter niet alleen voorbarig maar ook ondoordacht.

De kersverse premier Löfven, leider van de Zweedse sociaaldemocraten en nog weinig ervaren op het gebied van buitenlands beleid, ‘denkt dat het conflict tussen Israël en Palestina alleen kan worden beëindigd door een tweestatenoplossing, die is onderhandeld in overeenstemming met het internationale recht‘.

Dat internationaal recht is echter een groot twistpunt, want het bestaat uit een lappendeken van verdragen, resoluties en jurisprudentie, van uiteenlopende aard en vaak met veel ruimte voor interpretaties en meningsverschillen, ook tussen de deskundigen. Opportunisme en politieke en economische belangen voeren vaak de boventoon. En niet te vergeten machtsverschillen, waardoor bijv. China en Rusland, maar ook de VS nauwelijks aan te spreken zijn op hun gedrag, evenmin als grote machtsblokken zoals het Arabische en islamitische blok.

Bovendien is het zo dat de Verenigde Naties uit 193 staten bestaan die allemaal in het eerste plaats tot doel hebben het eigen landsbelang te dienen. De meerderheid hiervan zijn ondemocratische landen, zodat het maar goed is dat de Algemene Vergadering van de VN geen bindende resoluties kan aannemen. Talloze VN resoluties, meestal uitgaande van het Arabische blok en gesteund door veel ondemocratische landen, veroordelen Israël, terwijl andere landen waar veel meer mis is buiten schot blijven; Israël wordt zo vaak als ‘bliksemafleider’ gebruikt.

De brede steun binnen de VN voor de Palestijnen en de vele onterechte aanvallen op Israël leiden er mede toe dat de Palestijnen weinig compromisbereid zijn en Israël zich terughoudend opstelt in de onderhandelingen. Erkenning van de Palestijnse staat, zonder dat eerst een vredesovereenkomst bereikt is, versterkt dit alleen maar en brengt zo’n overeenkomst beslist niet dichterbij.

Het kan aan de onervarenheid van Löfven liggen, dat hij dit gevaar niet ziet, maar zelf denk ik eerder dat hij de erkenning van Palestina als dekmantel naar buiten toe gebruikt om binnenshuis de eenheid te bewaren. In de nieuwe Zweedse coalitie, die bestaat uit sociaaldemocraten en Groenen, heeft bijvoorbeeld ook minister Mehmet Kaplan zitting. Deze in Turkije geboren minister voor de Zweedse Groenen, voer mee met de flotilla naar Gaza in 2010, in een poging om de Israëlische ‘blokkade’ te doorbreken. Ook heeft Kaplan In juli van dit jaar een zeer omstreden uitspraak gedaan, waarin hij de Zweedse moslims die op jihadreis gaan en zich aansluiten bij terreurorganisatie IS, vergeleek met de Zweden die zich in 1940 vrijwillig aanmeldden om vanuit Finland tegen de Russen te vechten. Hij stelt hiermee de jihadreizen op één lijn met die van de Zweden, die het in 1940 noodzakelijk achtten om tegen een land te strijden wat toen nog een bondgenoot was van de Nazi’s.

Löfven zal ongetwijfeld zijn coalitie in stand willen houden en dingen daarom ‘anders willen organiseren’. Echter zo speelt hij wel in de kaart van een misleidende gedachte die door de Palestijnse leiders wordt verspreid. Die gedachte is dat het doel om als Palestijnse staat erkend te worden, op een of andere manier unilateraal kan worden bereikt via de achterdeur, eerder dan door bilaterale onderhandelingen met Israël. Dit laatste is wel echt nodig. Een tweestatenoplossing is alleen dan mogelijk, wanneer die tot stand komt vanuit betrouwbare bilaterale onderhandelingen tussen Israëli’s en Palestijnen. Het is bovendien niet duidelijk geworden uit de toespraak wie en wat Löfven precies bedoelt met Palestina, of beter de -door hem beoogde- regering daarvan. Bedoelt hij hiermee dat alleen Fatah deel uit zou moeten maken van zo’n regering of ook de Hamas? Dit laatste zou onaanvaardbaar zijn, want Hamas streeft er immers naar om de Joodse staat te vernietigen. Kortom, het Zweedse voornemen, uitgesproken bij monde van Löfven, is dus zeer voorbarig en heel ondoordacht.

In Israël was men uiteraard boos om het snode Zweedse voornemen. In Israel Today verscheen een artikel waarin o.a. werd genoemd dat de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Avigdor Lieberman bezwaar maakte. Hij liet aan de Zweedse ambassadeur weten, ‘dat de Zweedse premier, in plaats van zich bezig te houden met Israël en de Palestijnen, er beter aan zou doen om zijn zorgen te wijden aan de belangrijke zaken in het Midden-Oosten, bijvoorbeeld de dagelijkse massamoorden in Syrië, Irak en andere landen in de regio’. Lieberman wees er ook op dat druk van buitenaf de rechtstreekse onderhandelingen tussen Israëli’s en Palestijnen niet kan vervangen. Israëlische commentatoren zijn van mening dat Löfven zijn toespraak vooral hield om binnenlandse politieke redenen. Volgens hen steunt Löfvens coalitie op moslims en linkse stemmers die de Palestijnse zaak een warm hart toedragen.

In Nederland werd verdeeld gereageerd op de aankondiging van de centrum-linkse regering van Zweden. Jonet nieuws besteedde aandacht aan de reacties op het Zweedse voornemen van Kamerlid Michiel Servaes (PvdA) en Kamerlid Gerard Schouw  (D66) in het programma TROS Kamerbreed. Servaes zei ‘er geen moeite mee te hebben om een Palestijnse staat te erkennen’ en hij pleitte voor druk van buitenaf. Volgens Schouw ‘zou D66 ook overwegen om Palestina te erkennen’. Joël Voordewind, Kamerlid voor de CU, eveneens te gast in Kamerbreed, wees er daarentegen op, ‘dat Palestina nog steeds niet voldoet aan de criteria van een zelfstandige staat en het Zweedse voornemen niet bijdraagt tot een goede verstandhouding, omdat alle betrokkenen op die manier weer hun eigen gang kunnen gaan’. Hij wil dus om gegronde redenen Palestina niet erkennen. De presentator van TROS Kamerbreed kwam tot de conclusie dat er in Nederland, ondanks de visie van PvdA en D66, geen meerderheid is voor erkenning van Palestina. En dat is maar goed ook.

Er kan namelijk alleen dan maar sprake zijn van een Palestijnse staat, wanneer de Palestijnen in alle talen erkennen dat Israël als Joodse staat bestaansrecht heeft. Bovendien mag in zo’n Palestijnse staat een terreurorganisatie als Hamas beslist niet meer de dienst uitmaken. Zolang dit soort radicale groeperingen het mede voor het zeggen hebben in de Palestijnse gebieden, kan er geen sprake zijn van erkenning van een Palestijnse staat, met welke naam dan ook.

Share