Bezoek Peres Nederland aanleiding om kritiek te spuien

– door Tjalling –         

Directe nieuwsberichten doorgaans neutraal, maar in opiniesectie kritiek.  

De Israëlische president Shimon Peres (90) was van zondag 29 september tot en met dinsdag 1 oktober voor een officieel bezoek in Nederland. Het oudste staatshoofd ter wereld sprak onder meer met koning Willem-Alexander en premier Mark Rutte (VVD). Het bezoek van Peres is een bevestiging van de goede betrekkingen tussen de beide landen, zo stelde de Rijksvoorlichtingsdienst.

De meeste directe berichten over het bezoek van Peres waren redelijk neutraal en meldden concrete punten. In o.a. Trouw, het AD en de Volkskrant verscheen een door de redacties bewerkt ANP bericht met een beknopt overzicht van het doel en het programma van het bezoek. Een iets uitgebreider bericht hierover met dezelfde strekking verscheen in het Nederlands Dagblad.

Media aandacht was er ook voor het privé-bezoek dat Peres bracht aan het Anne Frankhuis. Op de site van de Telegraaf bijv. is een bericht hierover geplaatst, waarin wordt gemeld dat Peres tijdens zijn bezoek aan het museum een toespraak heeft gehouden. In die toespraak zei hij: `Annes stem moet wereldwijd gehoord worden, zeker in deze tijd’. Ook andere mainstream media, zoals bijv. de NOS, besteden op een redelijk positieve wijze aandacht aan dit privébezoek van Peres.

Media-aandacht naar aanleiding van het bezoek was duidelijk minder positief getint. Hierbij werd vooral het accent gelegd op de gevolgen die de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden met zich meebrengt. Naast opiniesites als Joop.NL deden ook de reguliere media hieraan mee. Twee voorbeelden toegelicht:

College Tour NTR

Vrijdag 4 oktober zond de NTR een interview met Shimon Peres uit op Nederland 3 in het programma College Tour, waarin presentator Twan Huys en enkele studenten de president ondervroegen. Het interview vond plaats op een unieke locatie, namelijk de Ridderzaal in Den Haag, en was mogelijk gemaakt door medewerking van minister Frans Timmermans. Huys kondigt Peres op een positieve manier aan, maar tijdens het interview wordt Peres stevig aan de tand gevoeld. Videoclips laten o.a. Dries van Agt aan het woord die uiteraard geen spaan heel laat van alles wat Israël onderneemt. Ondanks dat Peres zich geconfronteerd voelt met leugens, dient hij Van Agt op een waardige manier van repliek. Bisschop Desmond Tutu deed ook nog een video-duit in het zakje en legde daarin een rechtstreeks verband tussen de voormalige positie van de zwarte Zuid-Afrikanen en die van de huidige Palestijnse bevolking. Peres antwoordde daarop dat Israël uitdrukkelijk geen apartheid nastreeft. De studenten stelden hem kritische vragen over onderwerpen zoals de bezetting, de ‘Muur’, het Internationale Recht, de zogeheten onderdrukking, apartheid en Iran. Tijdens het interview bleek in alle opzichten hoe nadrukkelijk de focus werd gelegd op de underdogpositie van de Palestijnen en de gevolgen van de bezetting.

UCP in Trouw

Het dagblad Trouw liep vooruit op het bezoek en publiceerde al op 27 september een opiniestuk van René Grotenhuis, voorzitter van United Civilians for Peace. (Zie ook de reactie van Ratna Pelle op haar weblog.) Volgens Grotenhuis zou het bezoek van Peres aan minister Timmermans de kans bieden om Israëls positie in het vredesproces met de Palestijnen aan de orde te stellen. Grotenhuis is onheus negatief over de rol van Israël. Zo zouden volgens hem enkel de Palestijnen de hoge prijs voor het falen van de Oslo-akkoorden hebben betaald en zou de EU haar belofte aan de Palestijnen beter moeten nakomen. Natuurlijk lag het weer allemaal aan Israël, dat volgens Grotenhuis Palestijnse huizen platwalst en steeds weer nieuwe nederzettingen bouwt. Onvermeld blijft bijv. het feit dat ook Palestijnen illegaal bouwen op de Westbank. Op 31 mei verscheen op de website van Christenen voor Israël een artikel van Ruben Ridderhof waarin o.a. wordt gemeld dat uit talloze gedetailleerde satellietbeelden van de Israëlische overheid blijkt, dat de Palestijnen sinds de Oslo-akkoorden stelselmatig illegale bouwwerken hebben neergezet in de C-gebieden. Uiteraard zwijgt Grotenhuis hierover.

Even een kleine terugblik. Vorig jaar mei besloot de EU dat producten uit Joodse nederzettingen niet meer het Made in Israël etiket mogen krijgen. Op 22 juli verscheen in Trouw een artikel van Sander Becker waarin hij beweerde dat twee grote supermarkt­ketens, Aldi en Hoogvliet, geen producten meer zouden verkopen die afkomstig zijn uit Joodse nederzettingen in door Israël bezet gebied. Supermarktketen Jumbo zou hebben gegarandeerd dat zijn huismerk vrij is van kolonistenwaar. Grotenhuis beweert in zijn opiniestuk dat de steun van de Nederlandse regering aan deze bedrijven een grote stap voorwaarts zou zijn. Maar voor het aanpassen van de etikettering is echter vastgesteld, dat alleen de plaats waar de producten worden afgewerkt geldt als plaats van herkomst. Het etiketteerverbod is dus geldig voor de producten die van geheel in een nederzetting zijn gemaakt. Volgens Israël is dat in totaal slechts 1% van de export. Bovendien is het erg verwarrend om precies vast te kunnen stellen welk product voor het grootse deel wel uit de Palestijnse gebieden komt en welk product niet. Het bericht in Trouw van 22 juli was op z’n minst voorbarig want in reactie daarop ontkenden Jumbo en Hoogvliet een boycot te voeren en Aldi sprak van een vergissing. Die door Grotenhuis zo genoemde grote stap voorwaarts kan bovendien het vredesproces enorm belemmeren. De richtlijnen van de EU zorgen voor nogal wat wrevel in Israël. De eerste reactie van de Israëlische premier Netanyahu op deze arrogante EU-eisen mag geen verbazing wekken: ‘Wij accepteren geen dictaten van buitenaf over onze grenzen’, liet hij weten. ‘Die kwestie wordt uitsluitend beslist in rechtstreekse onderhandelingen.’ Volgens president Peres heeft de Amerikaanse minister John Kerry van Buitenlandse Zaken de Europese landen gevraagd de invoering uit te stellen om de onderhandelingen over het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen niet te verstoren. En zie daar, op 1 oktober liet minister-president Rutte aan president Peres weten, dat de Israëlische producten die gemaakt zijn in nederzettingen in de bezette Palestijnse gebieden, voorlopig nog gewoon het label ‘Uit Israël’ mogen dragen.

Helemaal bont maakt Grotenhuis het door het besluit van ingenieursbedrijf Royal HaskoningDHV om zich terug te trekken uit een waterzuiveringsproject op de bezette Westoever, als voorbeeld te noemen voor andere bedrijven die ‘bij de Israëlische bezetting zijn betrokken’. Over die terugtrekking is al eens eerder op deze site gepubliceerd. Het was een schoolvoorbeeld van samenwerking tussen Israëli’s en Palestijnen, wat zoveel had kunnen bijdragen aan een goede levensstandaard van alle mensen in de betrokken regio. Maar als gevolg van formele en rigide EU-regelgeving werd het teniet gedaan. Het project had maar liefst 200.000 mensen, vooral Palestijnen, van schoon water moeten voorzien en de ernstig vervuilde Kidron beek weer helemaal schoon kunnen maken.

Focus

Peres is geliefd en wordt gerespecteerd door internationale leiders, wetenschappers en artiesten en probeert onvermoeibaar het imago van Israël als vredelievend land en voorloper op het gebied van wetenschap en kunst aan de man te brengen. Bovendien heeft hij in Israël zelf de afgelopen jaren de stabiliteit weten te bewaren in de bij tijd en wijle chaotische regeringen van Olmert en Netanyahu.

Jammer dat sommige media, ondanks het positieve imago van Peres, in dit bezoek maar weer eens aanleiding zagen om nadrukkelijk de focus te leggen op alles wat Israël fout schijnt te doen.