mei 022018
 

= IMO Blog =

De agressieve Palestijnse protesten tegen Israels bestaan als Joodse staat riepen de afgelopen tijd de nodige verontwaardiging op. Nee, sorry, ik bedoel natuurlijk: de Israelische reactie op deze protesten riep de nodige verontwaardiging op. Bij die reactie vielen een aantal doden, dat is waar. Weliswaar vooral Hamas strijders, zoals o.a. blijkt uit dit rapport (en ook Hamas gaf toe dat diverse strijders waren gedood), maar dat is voor veel mensen bijzaak. Israelische soldaten die Palestijnen doden, dat werkt op een of andere manier in op bepaalde hersengebieden, het roept emoties op die we verder vooral kennen als er iets in mensen hun achtertuin gebeurt, als het weer tijd is voor de jaarlijkse Zwarte Pieten discussie of als de bonus van een bankdirecteur op een onhandig moment wel erg fors wordt verhoogd. Zo ook bij huiscartoonist Jos Collignon van de Volkskrant.

De cartoon, die 21 april in de Volkskrant stond, laat zien hoe volgens Collignon Israel haar 70ste verjaardag  graag viert, namelijk door voor de fun Palestijnen overhoop te knallen. We zien een angstige jonge Palestijn met een doek voor de mond die als schietschijf dient met erachter de tekst ‘happy birthday to me’ uitgekerfd met kogelgaten die over het lichaam van de Palestijn lopen. Naast hem liggen overhoopgeschoten lijken, achter hem een kapotgebombardeerd Gaza. De schietende soldaat is groot en kaal en lelijk en heeft een grote blauwe Davidsster op zijn rug. Israel als absolute schurkenstaat, het Kwaad, de totale disproportionele wreedheid. Overigens oogt de soldaat blank en de Palestijn mediterraan.

Ik en vele anderen walgen van deze cartoon, die zo totaal niks met de werkelijkheid te maken heeft. Een werkelijkheid waarin in meer dan een maand tijd 40 doden zijn gevallen bij de vaak gewelddadige Palestijnse protesten (Palestijnen die het hek bestormen, stenen en ‘vuurbommen’ over de grens naar Israelische doelen gooien en zelfs explosieven de grens over transporteren via een nieuwe techniek: een soort vliegers waar ze aan gehangen worden). De Palestijnen  willen met miljoenen ’terugkeren’ naar wat sinds 70 jaar Israel is, een staat die men nooit echt heeft erkend. En ze willen daar zeker niet vreedzaam als Israelisch staatsburger leven. In veel landen wordt tegen minder gewelddadige protesten harder opgetreden, maar dan zien we doorgaans  geen cartoon van Collignon. En al hekelt hij voor de afwisseling ook weleens een ander land, zijn meest venijnige cartoons zijn voor Israel. In 2013 werd hij zelfs aangeklaagd vanwege een cartoon waarin wordt afgebeeld dat Wilders door de Israellobby wordt gefinancierd met pakken bankbiljetten. Die rijke Joden toch, ze zitten ook overal achter. Hij werd niet veroordeeld, omdat volgens de officier van justitie dit geen voor de hand liggende interpretatie is, aldus Joop:

Een zeer voor de hand liggende interpretatie van de cartoon ziet op deze omstandigheid, en kan dan worden beschouwd als zijnde een kritische bijdrage aan het maatschappelijk debat over de manier waarop de partij van Geert Wilders wordt gefinancierd, en welke (ongewenste) invloed daar eventueel van uit gaat. Deze interpretatie leidt tot het oordeel dat de cartoon niet strafbaar is.

De officier van justitie schrijft dat de cartoon ook zou kunnen worden opgevat alsof joden op slinkse wijze opereren en achter de schermen aan de touwtjes trekken (‘het joods complot’). Dat zou mogelijk wel strafbaar kunnen zijn. Toch meent de officier dat de eerste interpretatie zoveel meer overheersend is, dat ervan kan worden uitgegaan dat Collignon slechts die eerste boodschap heeft willen overbrengen. De cartoon is daarom niet strafbaar.

Ik vraag me af waarom de officier van justitie dat denkt, gezien Collignons fascinatie met het thema Israel en Israelische/zionistische lobby. Wilders krijgt geld van conservatieve en pro-Israelische Amerikaanse denktanks, wat niet hetzelfde is als Joden. Als je even googelt op Collignon en Israel kom je het nodige tegen dat op en soms over de rand is. Netanyahu die niet een, maar diverse reusachtige middelvingers uitsteekt naar de wereld, nederzettingen in de vorm van een hand met reusachtige middelvingers met de tekst erbij ‘Israels signaal aan de wereld’, een cartoon over Israel en Noord-Korea waar Israel een stereotiepe orthodoxe Jood is die goochelt met atoomwapens (die uit zijn zakken puilen) terwijl Noord-Korea ze niet heeft (maar zegt van wel). Over deze cartoon schreef de orthodoxe Jood Maurits van Zuiden de Volkskrant aan:

Natuurlijk wilt u uw humoristen niet censureren. Maar wat zou u doen als u er een had die altijd vrouwen neerzette als dom, negers als lui, homo’s als onzedelijk, enz.? Jos Collignon ziet Israëli’s en Joden altijd weer alleen maar als vette, in het zwart geklede, leugenachtige mannen, zoals ook in zijn tekening van 20 april. Het is onwaardig en beschamend. Vooral ook om dat de wortels van dit soort karikaturen ons doen denken aan zeer pijnlijke tijden – voor de westerse beschaving. 

De lijst gaat door: de Israellobby als winnaar van de Amerikaanse verkiezingen (‘as usual’ vermeldt hij erbij), een cartoon van de verwoestingen in Gaza die zo erg is dat Afshin Ellian er in zijn column in Elsevier op ingaat (tekst van de website Brabosh gekopieerd). De vraag is of al deze cartoons alleen maar suggestief en smakeloos zijn of ook echt antisemitisch. Ellian, Brabosh, Maurits van Zuiden en Niemoller denken van wel. Ellian schrijft:

De cartoonist tekende een getto (Gaza) dat door prikkeldraad wordt omgeven. De getto is verwoest. Het beeld doet ons denken aan de getto van Warschau. Boven die verwoestingen zweeft een man met een Davidster op zijn arm (Netanyahu?) met dikke Stürmer-lippen en met een tekst in zijn hand: Washington Post, Goldstone, ik heb het niet geweten. Wir haben es nicht gewusst.

Is de Gaza-strook echt te vergelijken met de getto van Warschau? Waren in de getto van Warschau de levensverwachting en het niveau van de gezondheidszorg van de joden hoger dan die van de bevolking in het Turkije van nu? Waren de joden in de getto het snelst groeiende (en opmerkelijk gezonde) volk in de wereld, zoals de Gazanen? Lagen de winkels in Warschau vol met voedsel en goederen, zoals in Gaza?

Volgens hem is het zelfs Holocaust ontkenning:

Als dit het geval is, dan viel het erg mee met de behandeling van de joden door de nazi’s, dan zijn ook al die verhalen over de Holocaust sprookjes, en dan zijn de joden leugenaars. Wie beweren dat laatste? De antisemieten en de nazaten van de nazi’s.

Het gaat hier dus niet zozeer om de angstaanjagende domheid en de schokkende ongeletterdheid van deze cartoonist. Hij doet moedwillig mee aan de Holocaust-ontkenning. En niemand bij de Volkskrant denkt: wat zijn we hier aan het doen? Wat voor propaganda bedrijven we hier? Geen zucht van de hoofdredactie.

Dit gaat mij net wat te ver. Een verwoeste stad is nog geen getto van Warschau. Maar walgelijk is het wel. Walgelijk omdat Israel voortdurend als extreme schurkenstaat wordt neergezet, Netanyahu als de bully van de wereld, die aan alles en iedereen lak heeft en meedogenloos onschuldige burgers afslacht. En Collignon maakt wel degelijk gebruik van antisemitische stereotypen zoals de oppermachtige Joodse, sorry Israel lobby, steevast afbeeld als de karikaturale rijke of ultra-orthodoxe Jood, Israel als doortrapt en arrogant, en bovenal totaal gewetenloos. Collignon beeldt ook andere regeringsleiders niet op hun mooist af, en ook andere landen komen er niet altijd goed weg, maar geen land wordt zo gitzwart neergezet en zo veelvuldig gehekeld.

Ondertussen lees ik dat 41% van alle gemelde gevallen van discriminatie Joden betreft, terwijl Joden zo’n 0,3% van de bevolking vormen en vaak niet herkenbaar zijn als zodanig. De stijging van het aantal antisemitische incidenten hangt samen met een klimaat waarin Israel in de media, door rappers (die daar niet om veroordeeld worden want vrijheid van meningsuiting) en in de Arabische media die een steeds groter deel van de Nederlandse bevolking via schotels bekijkt, als het ultieme kwaad wordt afgebeeld, als de oorzaak van alle ellende, en de Joden als bevolkingsgroep met onevenredig veel invloed achter de schermen.

Een cartoonist als Collignon doet daaraan mee, telkens weer. Het is hetzelfde klimaat dat Abu Jahjah salonfähig maakt en waarin het normaal is dat hij drie uur lang in Zomergasten mag vertellen over zijn leven en ideeën. Het is het klimaat waarin bij ‘debatten’ over Israel op de VU en in Crea en De Nieuwe Liefde en meer van die plekken die een vrijplaats voor kritisch denken zouden moeten zijn, steevast alleen antizionisten of op zijn minst felle critici worden uitgenodigd. Een klimaat waarin een kleine groep als Een Ander Joods Geluid, die geen gelegenheid onbenut laat om Israel zwart te maken, telkens ruimte krijgt in de media om de ‘andere kant’ te vertellen, het ‘andere’ verhaal. Samen met Dries van Agt en anderen uit de anti-Israel scene mogen ze keer op keer vertellen hoe het ‘werkelijk’ zit, dat wil zeggen dat het conflict alleen te wijten is aan Israel en aan alleen Israel eisen gesteld moeten worden en sancties opgelegd.

Zie verder: Israel en de antisemitische karikatuur

 

Ratna Pelle

Share

  2 Responses to “Collignon en de karikatuur van Israel”

Comments (2)
  1. Goed artikel. het andere nieuws wat je natuurlijk in veel van de media vooral niet mag horen !!

  2. lezen..