– Door Tjalling. –
EAPPI, een programma voor Oecumenische Begeleiding in Palestina en Israël, is een belangrijk project van Kerk in Actie. EAPPI spant zich o.a. in voor bevordering en handhaving van het recht in de Palestijnse gebieden. Hierbij schijnen echter enkel de ‘rechten’ van Palestijnse burgers, de ogenschijnlijk zwakste partij, het uitgangspunt te zijn. Uit alle publicaties van EAPPI, en ook van Kerk in Actie zelf, blijkt namelijk vrijwel geen aandacht voor de ‘schijnbaar’ sterkste partij, Israël. Zo versterkt ook EAPPI het toch al gangbare, maar wel onjuiste beeld, van een overheersend en onderdrukkend Israël.
Alleen Palestijnse verhalen
Kerk in Actie zendt regelmatig oecumenische begeleiders uit naar de Palestijnse gebieden voor een periode van drie maanden. Tijdens hun verblijf daar houden zij een weblog bij over hun ervaringen. De oecumenische begeleiders werken in kleine internationale teams op verschillende locaties. Hun doel is ‘om aanwezig te zijn en bescherming te bieden’. Dit alles komt weliswaar goedbedoeld over, maar de ervaringen van deze waarnemers/begeleiders zijn inderdaad gestoeld op alleen de verhalen van Palestijnse kant, waarbij andere bronvermelding ontbreekt. Dit betekent concreet dat er in berichtgeving of informatie verstrekking door de oecumenische medewerkers geen getuigenverklaring is te vinden van de kant waarover wordt geklaagd, namelijk Israël. Hierdoor ontstaat een eenzijdige weergave van het conflict. Er zijn hier immers twee partijen bij betrokken die er beiden recht op hebben gehoord te worden.
Tijdens deze sentimentele periode van het jaar, Advent, Kerst, Nieuwjaar en Drie Koningen is Israël extra kwetsbaar voor propaganda tegen het land. Op het eerste en oppervlakkige gezicht passen Palestijnse jammerverhalen immers wel een beetje in de betekenis van de ‘eindejaarsfeesten’ en kunnen als doeltreffend wapen worden ingezet tegen Israël. Dit weet men bij de UNRWA ook deksels goed, getuige de tip “Use the Words ‘Israeli Occupation’ in Coverage of Christmas in Bethlehem”.
Ook een geschikt moment dus voor publicatie in bijvoorbeeld een nieuwsorgaan van Kairos Palestina.(*
Christelijk geïnspireerd voordeel van de twijfel
Kerk in Actie zegt over zichzelf ‘geïnspireerd te zijn door Jezus Christus die wat er was, vijf broden en twee vissen, zegende en deelde met wie niets hadden’. Daarom voelt Kerk in Actie zich ‘geroepen om te delen wat ons (door Jezus, Tj.) gegeven is’. Vanuit deze inspiratie valt het te verklaren dat de oecumenische medewerkers Palestijnse burgers en kinderen willen beschermen, maar doordacht is hun benadering niet.
In een artikel dat op 18 december werd gepubliceerd in de nieuwsbrief van Kairos Palestina wordt de gespannen situatie in Hebron belicht, en gesteld dat ‘Internationale mensenrechtenwaarnemers die kwetsbare schoolkinderen in Hebron beschermen, worden geconfronteerd met verbale en fysieke aanvallen door Israëlische kolonisten’. Oecumenisch waarneemster Hannah Griffiths komt uitgebreid aan het woord over de ‘dagelijkse pesterijen door Israëlische kolonisten’ nabij Hebron: “De situatie is de laatste maanden zeer verslechterd. Wij zijn het doelwit, maar het is nog veel erger voor de plaatselijke Palestijnen die ons vertellen dat ze bang zijn. Leraren zijn bang om te gaan werken, en kinderen zijn bang om naar school te gaan”. Zowel kolonisten als militairen zouden zich volgens Griffiths schuldig maken aan pesterijen en intimidaties.
Naast deze opmerkingen worden in het artikel van Kairos Palestina geen andere bronnen genoemd. De afbeelding die bij het artikel is geplaatst, blijkt een foto uit 2014 te zijn, genomen in de omgeving van Nablus. Ze toont Palestijnse schoolkinderen met Israëlische soldaten en een waarneemster van EAPPI. De soldaten op de foto lijken alles behalve bezig met het pesten van de schoolkinderen. In tegendeel: ze zijn waarschijnlijk begeleiders van de kinderen, die juist voorkomen dat ze door radicale kolonisten worden belaagd. Op verschillende plaatsen in de Westoever is dit al jarenlang de praktijk.
Beide partijen gebruiken geweld
Dat de situatie in en nabij Hebron inderdaad niet best is, kan ook worden opgemaakt uit andere bronnen, zoals bijvoorbeeld Ynet en The Jewish Press. Hieruit blijk dat de ellende zeker niet alleen wordt veroorzaakt door Israëlische kolonisten. Een greep uit heel trieste feiten en die veel verder gaan dan pesterijen: Afgelopen december werd o.a. Yitzhak Struck gestoken door aanvaller Abd al-Rahman Maswada. Op 12 december raakte in de nabijheid van Hebron een man ernstig gewond door een aanval van een messentrekker. Begin december werd een met een mes zwaaiende Palestijnse vrouw gearresteerd bij een controlepost in de buurt van de Grot van de Patriarchen in Hebron. Eind november raakte een soldaat ernstig gewond bij een steekpartij in de buurt van Hebron. Last but not least, op 25 december gooiden Arabieren in de buurt van Hebron stenen naar een bus. In die bus bevonden zich mensen die nota bene voor Breaking The Silence op pad waren. (Elders op deze site meer over Breaking The Silence.) De Israëlische zijde wordt geconfronteerd met een bedreiging die ook levensgevaarlijk is.
Geen aandacht voor de historie
Zoals gesteld, medewerkers van EAPPI, Kerk in Actie en andere progressief christelijke instellingen gunnen het voordeel van de twijfel aan de fysiek zwakste partij. Terzijde moet worden opgemerkt dat ook heel veel journalisten, al dan niet onbewust, dit doen. Los van de vraag hoe je dan binnen het kader van het Israëlisch-Palestijns conflict de begrippen sterk en zwak het beste zou kunnen definiëren, is er vooral sprake van oorzaak en gevolg, ofwel de juiste volgorde. Oorzaak en gevolg, actie en vergelding vallen nog maar moeilijk van elkaar te scheiden – let wel: scheiden, niet onderscheiden. Het onderscheid wat gemaakt dient te worden is dat de oorzaak van dit conflict ligt in de Arabische weigering om Israël te accepteren als Joodse staat, en Arabieren tegelijkertijd opvallend terughoudend zijn bij het realiseren van een beoogde twee statenoplossing. Israëli’s reageren daarop, elk op hun eigen manier waarbij ook fouten worden gemaakt en mensen over de schreef gaan.
Talloze Palestijnen zullen ongetwijfeld lijden onder de bezetting dan wel de maatregelen die Israël, noodzakelijkerwijs, moet nemen. Die noodzaak daarvan valt echter terug te voeren op wat in de historie is begonnen en tot op de dag van vandaag voortduurt, namelijk de Arabische onwil. Daar heeft Kairos Palestina geen oog voor. Deze club luistert nu eenmaal heel graag naar de oecumenische begeleiders, en kijkt de vaak onoorbare fouten van Arabische kant weg. Of dit nu komt vanuit inspiratie, of juist onwil, gemakzucht en kortzichtigheid, feit is dat Israël door de eenzijdige, enkel op Palestijnse verhalen gefocuste waarnemingen vaak onterecht in discredit wordt gebracht.
(* Kairos Palestina wordt per 1 januari 2016 met Vrienden van Sabeel Nederland één organisatie.)