= IMO Blog =
Ik moet eerlijk bekennen dat mijn vertrouwen in de vredesbesprekingen er niet op vooruit gaat. Ik was vanaf het begin sceptisch, maar het wordt er bepaald niet beter op. Onlangs las ik dat de Palestijnen diverse keren hebben gelekt over wat er besproken wordt, iets dat tegen de gemaakte afspraak van geheimhouding indruist. Men lekt volgens Israel ook onjuiste info, maar om daar inhoudelijk op in te gaan moet Israel de afspraak eveneens schenden. Volgens het laatste lek zou Abbas hebben toegezegd tot een landruil bereid te zijn, en dreigde hij dat in te trekken als Israel niet het vredesplan van Olmert uit 2008 tot uitgangspunt voor de onderhandelingen neemt. Alweer een voorwaarde, en alweer een dreigement. Abbas grossiert erin.
Vorige week nam Israel alweer een vertrouwenwekkende maatregel en gaf ca. 5000 Palestijnen toestemming om in Israel te werken. Het lijkt misschien bescheiden, maar toch. Ook zal binnenkort waarschijnlijk een tweede groep gevangenen worden vrijgelaten. Ondertussen gaat de PA en Abbas’ eigen Fatah partij gewoon door met het verheerlijken van geweld en terroristen. En ondertussen blijkt uit een nieuw onderzoek van PEW dat bijna 60% van de Palestijnen zelfmoordaanslagen soms of meestal goedkeuren. Dat is het hoogste percentage van alle onderzochte landen. Ook is de steun voor gewelddadige en extremistische groeperingen onder Palestijnen het hoogst.
Vorige maand, toen Israel besloot ondanks alle weerstand die dit onder de eigen bevolking opriep, om meer dan 100 Palestijnse gevangenen met bloed aan hun handen vrij te laten, verspreidden Palestijnse ambassades een boze brief. Daarin stond onder andere dat:
“They distort the image of the Palestinian freedom fighter, who struggles against the occupation and fights in accordance to international law.”
The letter also says that “the Israelis are hiding the face of the Israeli terrorist, who forcefully occupies the land of the other people, expels them, destroys what makes up their everyday life and replaces them with foreign settlers. The international definition of terrorism completely befits some Israeli politicians, who distort the image of the freedom-fighting Palestinian prisoner, especially [the image] of those sitting in Israeli prisoners from before the signing of the Oslo Accords in 1993.”
Oftewel: Israelische politici, waarmee men onderhandelt, zijn terroristen, en Palestijnse gevangenen, die voor een groot deel vast zaten voor bloedige aanslagen, zijn helden. Erg vertrouwenwekkend. Ook heeft Abbas een bijeenkomst afgezegd met linkse Israelische Knesset leden ter gelegenheid van het Joodse nieuwjaar. Hij stond onder druk van hardliners binnen de Fatah partij die tegen zo’n bijeenkomst waren, kort nadat er enkele Palestijnen waren gedood bij onlusten in het Kalandiya vluchtelingenkamp.
Ook wezen de Palestijnen vorige maand een voorstel af om samen met Israelische voetballers een vriendschappelijk duel tegen FC Barcelona te spelen dat beide landen bezocht. En terwijl Israel honderden Palestijnen uitnodigde bij de wedstrijd tegen Barcelona in Jaffa, waren Israeli’s niet uitgenodigd bij de wedstrijd op de West Bank. Abbas beklaagde zich tijdens een ontmoeting met leden van Meretz over het feit dat Netanyahu niet met hem direct wilde spreken, en over het in zijn ogen te lage aantal ontmoetingen. Dat klinkt ietwat vreemd uit de mond van iemand die vier jaar lang weigerde in te gaan op de uitnodiging van Netanyahu om elkaar te ontmoeten. Nee, eerst moest er een totale bouwstop komen, moesten alle of veel of een aantal gevangenen vrij, moesten de pre-1967 wapenstilstandslijnen als toekomstige grens worden erkend, etc. Om dan vervolgens na de eerste paar ontmoetingen van een moeizaam tot stand gekomen overeenkomst de onderhandelingen te hervatten, op zo’n toon je beklag te doen bij de Israelische oppositie, is toch ietwat merkwaardig.
In reactie op de aankondiging van Israel dat nieuwe huizen zouden worden gebouwd in Oost Jeruzalem en enkele nederzettingenblokken, dreigde het uitvoerende comité van de PLO de vredesbesprekingen te stoppen en Israel bij VN instituties aan te klagen. Men beschuldigde Israel onder andere van oorlogsmisdaden en etnische zuivering in Oost Jeruzalem. Nou was de aankondiging van die bouw misschien niet zo handig, maar de beschuldigingen slaan nergens op. De huizen worden gebouwd in de grote blokken die zeer waarschijnlijk bij Israel zullen komen in een landruil. Ze worden gebouwd op grond die nu al binnen de gemeentegrenzen van de nederzettingen valt. Er is dus geen sprake van nieuwe confiscaties. Wanneer de Palestijnen de Israelische concessie ruim 100 zware jongens vrij te laten had beantwoord met de aankondiging dat niet alle vluchtelingen kunnen terugkeren, of de erkenning van het Joodse karakter van Israel (zoals de Palestijnse staat Arabisch zal zijn in karakter), of had gezegd dat sommige Joodse kolonisten onderdeel kunnen uitmaken van een Palestijnse staat en Palestijns staatsburger kunnen worden (zoals er nu zo’n 1,5 miljoen Arabieren in Israel wonen), of dat hij zich persoonlijk in wil zetten voor een einde aan de ophitsing en verheerlijking van terroristen in de Palestijnse media en schoolboeken, dan had ik het op zijn plaats gevonden dat Israel een bouwstop had afgekondigd. Maar er kwam geen enkele concessie of good will maatregel van de Palestijnen, integendeel. Er kwamen alleen maar negatieve berichten en signalen, dreigementen, afzeggingen, kritiek.
Minister Kerry doet volgens mij erg zijn best (al heeft hij op het moment even andere zaken aan zijn hoofd) maar tegen zoveel onwil en wantrouwen valt niet op te boksen. En mocht Abbas diep in zijn hart toch vrede willen, dan zijn er genoeg hardliners in zijn partij, om van Hamas nog maar te zwijgen, die zullen voorkomen dat er werkelijk concessies worden gedaan. Het is niet voor niets dat er al zeven jaar geen verkiezingen zijn gehouden, en de populariteit van Hamas is de laatste tijd gestegen. Zonder de aanwezigheid van het Israelische leger op de Westoever had zij waarschijnlijk sowieso al een coup gepleegd. En Hamas wil, zoals bekend, nog minder vrede dan het ‘gematigde’ Fatah en de PLO.
Het lijkt misschien makkelijker om negatief en cynisch te doen over de vredesbesprekingen dan om te zoeken naar lichtpunten. Mijn doel is echter niet om aan te tonen dat er nooit vrede kan komen met de Palestijnen en Israel daarom prima kan doorgaan met het bouwen van nederzettingen etc., maar om aandacht te vragen voor zaken die in onze media onderbelicht blijven. Zolang Abbas niet wordt aangesproken op zijn gedrag en – naast Israel – onder druk wordt gezet om ook vertrouwenwekkende maatregelen te nemen, heeft vrede weinig kans. Abbas heeft onterecht nog steeds het imago van een goedwillende gematigde leider, die doet wat hij kan.
Ratna Pelle