dec 212013
 

Vitens-logo= IMO Blog  =       

Vitens zegt de samenwerking met het Israelische waterbedrijf Mekorot te hebben beëindigd omdat men neutraal wil blijven en niet in ‘de politieke context’ van het conflict meegezogen wil worden. Men verklaarde dat ‘het uiterst moeilijk wordt mogelijk toekomstige projecten in gezamenlijkheid uit te werken, aangezien deze niet los kunnen worden gezien van de politieke context’.  In feite is dit echter juist een politiek gemotiveerd besluit. Vitens gaat namelijk wel de samenwerking aan met Palestijnse waterbedrijven. Terwijl er bij de Palestijnse Autoriteit ook genoeg te verbeteren valt. Ook met waterbedrijven in de Gazastrook, onder het gezag van Hamas, werkt men samen. Ik citeer Brabosh, die zich op zijn beurt op The Times of Israel baseert:

Echter, eerder deze maand heeft Vitens een overeenkomst aangekondigd met het bedrijf Coastal Municipalities Water Utility (CMWU), een overheidsorgaan van de Hamas-regering in Gaza. De samenwerking tussen Vitens en CMWU ‘heeft een sterk adviserend karakter, met mogelijkheid voor de toekomstige betrokkenheid van extra partijen,’ berichtte het Nederlandse bedrijf op haar website. Volgens de Verenigde Naties, is de CMWU de enige dienstverlener voor water in de Strook. Gereguleerd door de Palestijnse Water Autoriteit, krijgt het de financiering van de Wereldbank, de Europese Unie en andere internationale organen.

Vitens redeneert waarschijnlijk als volgt: samenwerking met Palestijnse bedrijven is niet politiek, want deze staan buiten het conflict met Israel. Samenwerking met Israel zou niet politiek zijn, zolang de betreffende bedrijven slechts binnen de Groene Lijn opereren. Maar een Israelisch bedrijf dat ook de nederzettingen bedient, en zich dus buiten de ‘consensusgrenzen’ van Israel in het omstreden gebied begeeft, ligt anders. Als je daar zaken mee doet, wordt je ook de politiek ingezogen en leidt je de verdenking op je Israels claim op dat gebied te steunen.

Daarbij verwart men de huidige situatie met de gewenste. Immers, in de huidige situatie wonen er honderdduizenden Joden op de Westoever en hebben zij evenzeer recht op voorzieningen als Israeli’s binnen de Groene Lijn. Zoals eerder betoogd kun je niet verwachten dat Israel die in de kou laat staan. De toekomst van hen en de Westoever moet in onderhandelingen worden besproken.

Daarbij levert Mekorot ook water aan de Palestijnen. Het leveren van water zegt dus niks over de aanspraak die Israel op die gebieden maakt. Het is als bestuurder van die gebieden en als bezetter verantwoordelijk voor het leveren van essentiële voorzieningen. Vitens maakt politiek wat dat voor Israel niet is. Dat heeft niet alleen voor Israel, maar ook voor de Palestijnen nadelige gevolgen. Voldoende en schoon drinkwater is immers essentieel voor de volksgezondheid, en wanneer er op dat gebied wat mis zou gaan krijgt Israel geheid de schuld.

Het is daarom onrechtvaardig en contraproductief om Israelische bedrijven te boycotten en Palestijnse of andere niet. Zo worden tegenstrijdige eisen aan Israel gesteld: alle gebieden onder haar gezag goed beheren, en onmiddellijk en zonder voorwaarden zich terugtrekken uit de gehele Westoever. Het vredesproces is overbodig geworden, want de oplossing is duidelijk: een Palestijnse staat op de gehele Westoever zonder verdere garanties. Daarom is juist de beslissing om Israelische bedrijven te boycotten een politieke, waarmee vooruit wordt gelopen op de door ons gewenste situatie.

Dit geldt voor alle vormen van boycot of ‘desinvestment’: het betreffende land of bedrijf moet aan de eisen voldoen om weer aanspraak op samenwerking te maken. Je legt je oplossing in feite op en verbreekt de banden totdat er eventueel gehoor aan wordt gegeven. Dat is een paardenmiddel dat alleen in uitzonderlijke gevallen, bij ernstige misstanden en wanneer andere middelen uitgeput zijn, gebruikt zou moeten worden. Anders wegen de nadelen groter dan de voordelen.

Het is zot om enerzijds te zeggen dat je je neutraal wilt opstellen en anderzijds een van beide partijen onder druk zet middels boycots en desinvestment. Wil de overheid (en het merendeels in overheidshanden zijnde Vitens) zich daadwerkelijk neutraal opstellen dan moet men ook eisen aan de Palestijnen stellen en hen onder druk zetten. Dat zou kunnen door bijvoorbeeld de samenwerking met media-instellingen stop te zetten totdat men stopt met de opruiing tegen Israel, of met organisaties die niet bereid zijn het Joodse recht op zelfbeschikking te erkennen. Vitens zou de samenwerking met Palestijnse bedrijven stop kunnen zetten totdat men bereid is Israel te erkennen,  het geweld af te zweren en de salarissen aan Palestijnse terroristen stop te zetten. He, daar gaan die bedrijven toch niet over? Inderdaad, net zoals Mekorot niet gaat over het nederzettingenbeleid.

Dan nog is er een verschil: Mekorot bedrijft zelf juist geen politiek, maar levert schoon drinkwater aan alle Israelische staatsburgers en een aantal Palestijnen. Men levert water aan fanatieke kolonisten en aan radikale Palestijnen, die elkaar naar het leven staan. Wanneer de regering zou besluiten dat bepaalde nederzettingen of buitenposten geen water meer krijgen, levert Mekorot ze geen water meer. Mekorot heeft geen oordeel over of er een Palestijnse staat moet komen en waar de grenzen dan moeten komen. De Palestijnse media en organisaties waar ik het over had hebben dat juist wel; zij hebben een visie die haaks staat op die van de Nederlandse overheid en de EU. Daarom ligt het veel meer voor de hand dat men daarmee de samenwerking opzegt dan met Israelische bedrijven en organisaties die geen ideologische grondslag hebben.

Vitens Evides International werkt samen met diverse landen in de derde wereld en met mensenrechtenkampioen China. De insteek is steeds dat men wil helpen bij een goede drinkwatervoorziening en niet de politiek van een land in een bepaalde richting wil beïnvloeden. Wat China, Suriname en Mozambique verder uitvreten op mensenrechtengebied doet er niet zoveel toe.

Ratna Pelle

Share