apr 032014
 

Pollard-demo= IMO Blog =   

De vredesbesprekingen tussen Israel en de Palestijnse Autoriteit lijken weer eens op hun gat te liggen. De laatste maanden werd er al nauwelijks meer inhoudelijk gepraat, en namen beide partijen een voorschot op de schuldvraag die met het naderen van de deadline op 29 april steeds meer op de voorgrond trad.

De Palestijnen willen Israel niet erkennen als Joodse staat, en werden daarin een paar weken geleden bevestigd door de Arabische Liga. Israel wil de laatste groep gevangenen alleen vrijlaten als de Palestijnen instemmen met verlenging van de vredesbesprekingen na 29 april. Netanyahu kan het niet aan zijn kabinet verkopen wanneer de Palestijnen weken nadat de laatste 27 gevangenen zijn vrijgelaten – stuk voor stuk veroordeeld voor moord -, de onderhandelingen stopzetten en alsnog naar de VN stappen.

Israel bood aan nog 400 extra gevangenen vrij te laten, als er zou worden door onderhandeld tot in 2015. Het gaan dan om vrouwen en minderjarigen en gevangenen die hun tijd er bijna op hebben zitten. Abbas zei nee en eiste 1.000 gevangenen, waarvan de PA de identiteit zou bepalen. Daarop zei Israel nee, en toen dokterde de VS een slim plan uit, waarin Israel in ruil voor de vrijlating van de spion Jonathan Pollard de 27 beloofde en 400 extra gevangenen vrij zou laten, waarvan de identiteit door Israel en de PA gezamenlijk zou worden bepaald, en zou instemmen met een gedeeltelijke bouwstop.

De gevangenschap van Jonathan Pollard die al ruim 28 jaar in een Amerikaanse cel doorbrengt, een volgens velen buitenproportioneel zware straf, is voor de Israeli’s een gevoelig punt. Uit vooral rechtse hoek kwam kritiek op het plan, en ervaart men het als onrechtvaardig om zoveel concessies te doen voor iets dat de VS eigenlijk al lang had moeten doen als vriendschappelijk gebaar. Daarbij steekt het dat van de Palestijnen geen enkele concessie werd gevraagd, behalve dan door onderhandelen. Netanyahu was bezig steun voor het plan te genereren onder zijn ministers, toen men dinsdagmiddag onaangenaam verrast werd door de mededeling dat president Abbas het lidmaatschap van 15 aan de VN gerelateerde conventies en verdragen had aangevraagd. Abbas had daar al mee gedreigd, en na een laatste deadline van 24 uur de daad bij het woord gevoegd. Dit is waarschijnlijk een eerste stap naar het lidmaatschap van belangrijke VN lichamen waar men Israel kan aanklagen, zoals het Internationaal Strafhof. Gezien de verhoudingen binnen de VN is succes gegarandeerd.

Volgens de Palestijnen houdt Israel zich niet aan de afspraken door de laatste groep pre-Oslo gevangenen alleen vrij te willen laten in ruil voor een toezegging door te onderhandelen. Dat mag kloppen, hoewel aan het vrijlaten van de gevangenen ook de voorwaarde was verbonden dat er vooruitgang werd geboekt in de vredesonderhandelingen. Het toont echter bovenal de idiote verhoudingen. Israel, de sterkere partij in het conflict, moet onderhandelingen met de Palestijnen continu afkopen met het vrijlaten van gevangenen of andere concessies. Die onderhandelingen leveren vervolgens weinig op, en sommige PA en Fatah leiders verklaren openlijk dat men heeft toegestemd in onderhandelingen om de gevangenen vrij te krijgen en Israel mooi heeft weten te chanteren met de ‘VN kaart’. Bij het idee van wederzijdse goodwill maatregelen kan ik me iets voorstellen, maar waarom moet alleen Israel, voordat er ook maar iets is besproken en overeengekomen, eenzijdig concessies doen die ook nog eens moeilijk liggen bij het publiek? Veel Israeli’s zijn hier verbolgen over en begrijpen niet waarom de regering deze eisen inwilligt zonder er iets voor terug te krijgen. De gevangenen waren in feite een lapmiddel omdat de Palestijnen eigenlijk een volledige bouwstop wilden maar niet konden krijgen.

Het is knap dat John Kerry beide partijen, de altijd onbuigzame Abbas en Netanyahu die rekening moet houden met het rechtse Yisrael Beiteinu en de haviken in zijn eigen fractie, om de tafel heeft gekregen. Maar alleen het om de tafel krijgen van partijen is niet genoeg, zo is vaker gebleken. Het vrijlaten van de gevangenen (veroordeelde terroristen) heeft de Palestijnen geen greintje milder gestemd, en er was ook nauwelijks een Israeli te vinden die dat had verwacht. Het heeft veel Israeli’s alleen maar verder verbitterd, en ondertussen gooiden de Palestijnen olie op het vuur door de gevangenen uitbundig te onthalen en als helden te portretteren. De gevangenen krijgen daarbij een royale staatstoelage voor de rest van hun leven, die hoger is naarmate men langer vastzat. Tel daarbij de opruiing en demonisering van Joden en Israel in PA media, en het is duidelijk dat het vertrouwen bij de Israeli’s tot het nulpunt is gezakt. Men is het continue voorwaarden stellen door Abbas zat. Abbas speelt een heel slim dubbelspel, door zich enerzijds als de zwakkere partij en het slachtoffer neer te zetten, en daarmee sympathie te verwerven onder vooral de linkervleugel in Westerse landen, journalisten en mensenrechten- en vredesorganisaties, en anderzijds zijn internationale steun slim uit te buiten.

Ondertussen staat men door al die steun zo sterk dat men zich in de onderhandelingen steeds meer positioneert als de sterkere partij, die eisen en voorwaarden kan stellen. Het lijkt weinigen te verbazen buiten de rechts-zionistische blogosfeer. Daar wordt met verbazing gereageerd op weer een Israelisch of Amerikaans compromisvoorstel, dat door Israel serieus wordt overwogen maar door de Palestijnen getorpedeerd. Israel heeft inmiddels honderden bouwkavels voor de Jeruzalemse wijk Gilo opnieuw uitgegeven, een wijk die door de Palestijnen en een groot deel van de internationale gemeenschap als bezet Palestijns Jeruzalem wordt gezien. En Kerry heeft een afspraak met Abbas afgezegd, maar houdt ondertussen vol dat het vredesproces niet dood is. De kans dat deze onderhandelingsronde alsnog nieuw leven kan worden ingeblazen, lijkt dan ook klein.

Ratna Pelle

Share