sep 172015
 
mensenrechtentulp

De Mensenrechtentulp (foto volgens CC0 licentie).

= IMO Blog = 

Bij NRC Handelsblad hebben ze nog tijd voor echte onderzoeksjournalistiek. Redacteuren speuren daar nog ouderwets naar misstanden en nemen politici en machthebbers onder de loep. Zo ontrafelt men de sinistere machtsstructuren en lobbies die via sluwe manipulaties het leven van de gewone burgers beheersen. Een geliefd doelwit van de NRC is de oppermachtige en zeer goed geoliede zionistische lobby. De macht en tentakels van deze lobby zijn een goed bewaard geheim, omdat de Wijzen een zeer gesloten bolwerk vormen waar buitenstaanders nauwelijks in kunnen doordringen. Je moet je dan ook tot onorthodoxe methodes wenden om haar werkwijzen en macht bloot te leggen.

Gelukkig staan de onderzoeksjournalisten van de NRC er niet alleen voor, maar kunnen ze rekenen op de steun van een leger aan moedige en gemotiveerde vrijwilligers, die deze lobby graag helpen ontmaskeren. Deze vrijwilligers hebben tal van organisaties opgericht met soms prachtige namen, zoals DocP, het Nederlands Palestina Komitee, United Civilians for Peace, The Rights Forum, Palestine Link, Een Ander Joods Geluid, Gate48, Kairos, Stop de Bezetting, en tal van lokale Palestina Platforms. In al die organisaties gaat heel wat geld om, deels van ontwikkelingsorganisaties zoals Oxfam-Novib of ICCO, soms direct van de overheid (voor bepaalde projecten) en vaak van tal van donateurs die immers graag de goede zaak steunen.

Met dat geld heeft men professionele organisaties opgericht, met kantoren waar betaalde krachten lokale initiatieven ondersteunen met geld, middelen en advies. Zo popten er een paar maanden geleden ineens in talloze plaatsen zogenaamde ‘inspectieteams’ op die supermarkten gingen ‘inspecteren’ op zoek naar door de zionistische lobby geïnfecteerde producten. Alles wat ook maar iets met Israel te maken heeft is ‘verdacht’. De supermarkten kregen een keurig opgestelde brief, het publiek werd geïnformeerd en de lokale media benaderd.

Maar interessanter is misschien wel wat er achter de schermen gebeurt. Hoe kan het dat bedrijven als Royal Haskoning, Vitens, Veolia en PGGM opeens hun aandelen of activiteiten in Israel afstoten, en die uit veel grovere mensenrechtenschenders zoals China, Rusland, Saudi-Arabie etc. wel behouden? Wat zit daarachter? En hoe kan het dat de voorgenomen stedenband van Amsterdam met Tel Aviv zoveel weerstand oproept, en de stedenbanden die Amsterdam al tijden heeft met Hanoi (waar de minderheidsgroepering de Cham worden onderdrukt en het in het algemeen met de mensenrechten niet best is gesteld), Peking (de hoofdstad van een land dat vierduizend doodstraffen per jaar voltrekt en Tibet bezet houdt), Sisli in Turkije (het land waar de meeste journalisten ter wereld gevangen zitten) en Casablanca in Marokko (dat de Westelijke Sahara bezet houdt), nauwelijks protest oproepen? Wat zit daarachter? En hoe kan het dat tal van organisaties en media die voor een heel ander doel zijn opgericht, zoals de AbvaKabo, vredesgroepen, Kerk in Actie, opiniesite Joop, zich zo voor het karretje van de pro-Palestina scene laten spannen? Hoe krijgt men dat voor elkaar? Hoe zit deze anti-Israellobby eigenlijk in elkaar, wat zijn haar doelen, en hoe gaat zij te werk?

Maar wacht even, daar hadden we het niet over. Het ging over het zeer moedige en zwaar onder vuur liggende onderzoekswerk van enkele journalisten bij de NRC. Met gevaar zelf op de zwarte lijst te komen staan van de meedogenloos te werk gaande Israel lobby, heeft men het volgende weten te onthullen:

Rechtse Israëliërs saboteren de internetstemming voor een mensenrechtenprijs van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Dit blijkt uit Facebookposts, waarin onder anderen een politicus van de ultrarechtse partij Het Joodse Huis oproept om de linkse Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem buiten de topdrie te houden.

Zoals gezegd chapeau voor dit staaltje onderzoeksjournalistiek! Goed dat de NRC haar functie van waakhond zo goed vervult en de facebookactiviteiten van Israelische politici in de gaten houdt. Het gaat om deze post van Ronen Shoval, Knessetlid voor Yisrael Beiteinu. NRC noemt dit ook direct maar even een ‘ultrarechtse partij’ want dat klinkt zo lekker akelig, je ziet de bruinhemden als het ware al voor je.

Uiteraard riep Betselem zelf, en haar sympathisanten, op om juist wel op deze organisatie te stemmen. Je goed recht als je meedoet aan een stemming, maar ik ben wel een beetje verbaasd om naast voor mij onbekende eenlingen die in landen waar je voor het minste of geringste jaren in de bak kunt belanden, een dergelijke bekende en ook goed gesubsidieerde organisatie aan te treffen. Een organisatie die legaal is in het land waar zij opereert, ook al strijdt ze fel tegen het regeringsbeleid, en volgens velen ook tegen de staat zelf. Leden van Betselem hoeven niet te vrezen zomaar te worden opgepakt en te worden gemarteld in de gevangenis, ze kunnen openlijk hun doelen bepleiten en zij wordt door buitenlandse donors waaronder de EU royaal van middelen voorzien. Je kunt je dan ook afvragen of juist zij in aanmerking moet komen voor de mensenrechtentulp, een prijs waaraan 100.000 Euro is verbonden (!).

De actie van Shoval komt misschien onsympathiek over, maar is natuurlijk volkomen legaal. Het is geen actie van ‘de regering’, maar van een individu die zich stoort aan de overmatige aandacht voor en bewieroking van de strijd tegen de bezetting van de Westelijke Jordaanoever. NRC Handelsblad draagt haar steentje bij aan die kritiekloze houding:

B’Tselem, dat misstanden in bezet Palestijns gebied documenteert, zegt dat het “een genot zal zijn om mensen die voor de bezetting zijn, te zien stemmen op genomineerden die de waarden bevorderen die zij verachten”.

Betselem is een politieke belangenorganisatie die vooral ten doel heeft de Israelische aanwezigheid op de Westbank te beëindigen. Zelf ben ik ook geen voorstander van deze aanwezigheid, maar ik denk dat er wel duidelijke voorwaarden mogen worden gesteld aan Israels vertrek en het ontmantelen van nederzettingen. Israelische concessies zonder duidelijke tegenconcessies leiden helaas niet tot vrede, zo is al vaker gebleken. Betselem gaat behoorlijk eenzijdig te werk bij het ‘documenteren’ van misstanden. Palestijns geweld wordt vaak over het hoofd gezien, wat Palestijnse getuigen zeggen klakkeloos aangenomen en Palestijnse slachtoffers als burgers aangemerkt ook als later overduidelijk blijkt dat ze dat niet zijn (op het weblog van Elder of Ziyon zijn daarvan diverse voorbeelden te vinden). Er staan overigens nog twee pro-Palestijnse organisaties op de lijst, die beide ook al buitenlandse subsidie krijgen. Je kunt je afvragen waarom het nodig is op een lijst van 30 kandidaten liefst drie organisaties te plaatsen die de Palestijnen helpen? Palestijnse organisaties ontvangen daarbij al meer internationaal hulpgeld dan wie dan ook.

Niet alleen mensen die ‘voor de bezetting zijn’ stemden op een andere kandidaat dan Betselem. Veel mensen zijn de overdreven aandacht voor eenzijdige Israelkritische organisaties zat en vinden dat een organisatie als Betselem niet echt thuishoort op deze lijst. Ze gunnen de prijs aan iemand die vecht voor vrije journalistiek en de rechten van minderheden in Iran, of een studentenleider uit Birma die voor de tweede keer in de gevangenis zit en tot 9 jaar is veroordeeld voor het leiden van vreedzame demonstraties voor meer toegankelijk onderwijs, of een mensenrechtenactivist in Bangladesh, die door de regering wordt vervolgd. Je kunt het natuurlijk prima oneens zijn met het werk van Betselem, maar wel dat van mensenrechtenactivisten of studentenleiders of bloggers elders steunen. De suggestie van Betselem, overgenomen door NRC, dat de waarden van mensen die ‘voor de bezetting zijn’ haaks staan op die van de genomineerden op deze lijst, is te zot voor woorden. Alsof de bezetting het morele ijkpunt is waarop kan worden getoetst of iemand überhaupt wel enige moraal en een geweten heeft. Het is duidelijk dat steeds meer mensen (en media) dat wel zo zien, waarbij je dus automatisch aan de verkeerde kant van de morele streep belandt als je niet eenduidig tegen de bezetting bent en vraagtekens zet bij de doorgeslagen Israel kritiek.

Als deze actie iets laat zien is het vooral het arbitraire karakter van internetstemmingen, waaraan ook nog eens burgers van over de hele wereld kunnen deelnemen. Organisaties die goed georganiseerd zijn maken meer kans dan individuen zonder enige middelen. Via sociale media zijn snel grote groepen mensen te mobiliseren die verder weinig feeling met de zaak hebben. Chinezen, Turken of Arabieren kunnen massaal ergens voor of tegen gaan stemmen, moslims zijn makkelijk te mobiliseren tegen vermeende vijanden van hun geloof, etc. Zelfs als de stemming tot Nederland zou worden beperkt (hoe doe je dat?) hou je dit probleem in zekere mate. En hoe kan iemand op grond van de summiere beschrijvingen zich überhaupt een goed beeld vormen van wie het meest vernieuwend bezig is en met het geld echt iets voor de mensenrechten kan doen? Het lijkt me beter dat een paar deskundigen de prijs uitreiken aan een persoon of organisatie zonder middelen maar met veel potentie om veranderingen af te dwingen in een repressief land. Maar dat trekt natuurlijk minder aandacht dan een publieke stemming.

Ratna Pelle

Share