mrt 112015
 
Yedioth Ahronoth & Israel Hayom

De twee grootste kranten in Israel: Yedioth Ahronoth en Israel Hayom

= IMO Blog =   

Vorige week vrijdag berichtte de Israelische krant Yedioth Ahronoth over een het document met vermeende concessies, waarmee Netanyahu in 2013 zou hebben ingestemd tijdens de vorige onderhandelingsronde met de Palestijnse Autoriteit. Netanyahu en zijn sympathisanten bestrijden de juistheid hiervan fel. De anti-Netanyahu krant Yedioth Ahronoth zou vlak voor de verkiezingen vooral de premier willen beschadigen, zo beweert onder meer de pro-Netanyahu krant Israel Hayom.

Times of Israel correspondent Avi Isacharoff neemt het document wel serieus:

Despite Netanyahu’s claims, however, this leak was not the work of Arnon Mozes, Yedioth’s publisher and fierce Netanyahu critic. The document is legitimate and some of the journalists who have followed diplomatic communications between Israel and the PA in recent years knew of its existence. (Details of the back channel were reported on last November by the Walla news site.)

Furthermore, and here is where Likud hawks should be worried, the text agreed upon by Molcho and al-Agha, and documented by Ross (who wrote down the agreed formulations), shows an unprecedented willingness for one-on-one territorial exchanges in the event of a permanent peace agreement and the establishment a Palestinian state.

(…) This was a non-binding framework, it should be stressed, but it still shows an unprecedented Palestinian success in the face-off with Israel, in that it grounds the negotiations on the basis of the pre-1967 lines and makes plain that, if a deal is achieved, there will be an exchange of territory and the Palestinians will be entitled to a state the size of the pre-1967 Gaza, West Bank and East Jerusalem areas pre-1967.

This amounts to a one-for-one land swap, and that means Netanyahu was committing to the same position as advocated by the left-wing Geneva Initiative and dovish former Labor minister Yossi Beilin. (The Geneva Initiative folks have some pretty good marketing material here.)

And what of Jerusalem and the refugees? No big surprises here. Netanyahu, as he has pointed out, did not agree to divide Jerusalem, but the document shows he was ready to recognize “the historical connection, social and cultural development” of the Palestinians in the city.

Het is inderdaad de vraag of dit een zet van links is, want waarom zouden zij Netanyahu linkser willen voorstellen dan hij is? Doorgaans zet links haar rechtsere rivalen juist zo rechts mogelijk neer, en omgekeerd. Het is niet in het belang van de linkse partijen om Netanyahu als even compromisbereid voor te stellen, lijkt me. Ook werd geopperd dat de VS zich wilde wreken voor Netanyahu’s speech voor het congres. Dit wordt, opvallend genoeg, zowel door Isacharoff als Likoed geopperd. Maar ook dan is de vraag: wanneer men denkt dat de Israelische kiezer wegloopt wanneer men hoort dat Netanyahu zo compromisbereid is, dan lijkt het aannemelijk dat zij op nog rechtsere partijen zullen stemmen, en dat zouden zowel de VS als de ‘linkse pers’ in Israel niet willen. In hun ogen is het een goede zaak wanneer je bereid bent compromissen te sluiten voor vrede. Het document komt grotendeels overeen met de internationale en Amerikaanse positie in het conflict.

Opvallend is dat de discussie niet gaat over de Palestijnen. Hadden zij ook met het document ingestemd en daarmee pijnlijke concessies gedaan? Het was immers opgesteld in overleg met beide partijen. In dat geval is dat evenzeer groot nieuws, want van Abbas is bekend dat hij tegen twee staten voor twee volken is, en ook concessies op het gebied van Jeruzalem en de vluchtelingen zeer moeilijk liggen.

Na lezing van een artikel in een Oostenrijkse krant over de krantenstrijd tussen Yediot Achronot, lange tijd Israels grootste krant, en het Likoed getrouwe Israel Hayom, die momenteel het grootst is, komt alles in een iets ander daglicht te staan en vallen een paar dingen op hun plaats:

Der verbissene Wahlkampf in Israel vor der Parlamentswahl Mitte des Monats ist zugleich Bühne für eine publizistische Kraftprobe zweier Medienmagnaten. Der eine ist der größte Förderer von Regierungschef Benjamin Netanyahu, der andere gilt als hartnäckiger Gegner des konservativen Ministerpräsidenten.

In der rechten Ringecke findet sich der jüdisch-amerikanische Milliardär Sheldon Adelson. Er unterstützt Netanyahu seit 2007 mittels der Gratiszeitung „Israel Heute“, die vor dem Urnengang am 17. März stark für dessen Wiederwahl trommelt. Der 81-jährige Kasinomogul aus Las Vegas mit einem Vermögen von mehr als 30 Milliarden Dollar (rund 27 Mrd. Euro) ist auch einer der Hauptspender für Wahlkämpfe der Republikaner in den USA. Wochentags ist das Gratisblatt inzwischen die meistgelesene Zeitung im Land und hat damit einen großen Einfluss auf die Meinungsbildung.

In der anderen Ringecke postiert sich Arnon Moses, 61 Jahre alt, ein israelischer Medienzar, dem die meistverkaufte Tageszeitung „Yedioth Ahronot“ und das verbundene Onlineportal „Ynet“ gehören. Er will eine vierte Amtszeit des aktuellen Regierungschefs unbedingt verhindern. Der Wahlausgang ist völlig offen.

Economische en politieke belangen lopen hierbij door elkaar. Het gratis verspreide Israel Hayom heeft Yediots oplage naar beneden gehaald. Afgelopen november is in de Knesset een wet in eerste lezing aangenomen die de gratis verspreiding van deze krant verbiedt, een wet die opvallend genoeg ook werd ondersteund door de rechtse rivalen van Netanyahu Liebermann en Bennett. Ondertussen beticht Netanyahu Yediot ervan hem ten val te willen brengen en zijn vrouw zwart te maken, en is Israel Hayom de Israelische prawda genoemd door nota bene Bennett en Lieberman. Het lijkt er dan ook op dat de onthulling van afgelopen vrijdag vooral hen beiden goed uitkomt. Netanyahu zal immers vooral stemmen aan hen beiden verliezen wanneer hij als te toegeeflijk tegenover de Palestijnen wordt gezien. Zo dreigen de verkiezingen te worden beïnvloed door een krantenruzie, die op zijn beurt ook weer een politieke achtergrond heeft. Sterker nog, de vervroegde verkiezingen zouden voortkomen uit dit conflict en de stemming over de gratis verspreiding van Israel Hayom:

Die Abstimmung im Parlament brachte den Regierungschef offenbar so auf die Palme, dass viele Beobachter einen Einfluss auf seine Entscheidung sehen, Anfang Dezember eine Regierungskrise herbeizuführen und vorgezogene Neuwahlen zu provozieren. Der altgedienter Knesset-Korrespondent Yossi Verter, schrieb sogar: „Bis zum Beweis des Gegenteils müssen wir folgern, dass Netanyahu dem Land unnötige Wahlen aufzwang, nur um die Zeitung zu retten.“

Ideologie en een keiharde economische strijd zetten onafhankelijke journalistiek onder druk. Daar beide kranten een politieke agenda hebben kunnen zij niet zonder meer worden vertrouwd. Niet het boven water krijgen van de waarheid, het controleren van de macht is het doel, maar het verdedigen c.q. zwart maken van Netanyahu en zijn partij. Of het verbod op de gratis verspreiding er nou wel of niet komt, een krant zou niet als professionele krant te boek mogen staan als zij zich zo voor politieke karretjes laat spannen en een enkele partij steunt dan wel ten val wil brengen. Bovendien zijn politiek en economie nauw verstrengeld geraakt. Bennet en Lieberman zouden belang hebben bij de val van Israel Hayom dat hun rivaal steunt, en stemden daarom voor de wet tegen gratis verspreiding, hoewel Bennet gisteren beloofde de wet in tweede lezing niet te zullen steunen. Volgens pro-kolonistenblad Arutz Sheva zou hij alleen Netanyahu onder druk willen zetten met de wet.

Ook de onthulling door Yediot Achronot van afgelopen vrijdag zal niet los staan van haar politieke stellingname. Deze strijd en dit moddergooien is Israel, een open en westerse democratie, onwaardig. Israelische media staan bekend als zeer kritisch en pluriform, maar lijken nu onderdeel van een ordinaire machtsstrijd te zijn geworden.

Ratna Pelle

Share