Zionism

Definition, history and policies of the Zionist movement

Latest update 14-8-2011

Zionism in principal is nothing more or less than the name for the Jewish national movement.
It is an extraordinairy national movement, because on the one hand it concerns one of the oldest peoples with a clear connection to a specific land, and on the other hand most of that people had been fysically separated from that land for many centuries.
Although the most important tie between the Jewish people internally and between them and the land they originated from, has been the Jewish religion, Zionism was conceived basically as a non-religious political movement. Religious and non-religious Jews shared a culture and a history that connected them to their ancient homeland, and they shared a position as a minority group wherever they lived, facing more or less severe forms of anti-semitism and sometimes prosecution.
Modern Zionism started in the nineteenth century and was an ideologically very divers movement, in which religious, cultural and socialist Zionists had a place.

Some sources on the internet about Zionism:
The Story of Zionism (The Jewish Agency for Israel)
Zionism on Wikipedia
Zionism on Jewish Virtual Library

World Zionist Organisation (WZO) – Departement for Zionist Activities
A History of Zionism and the Creation of Israel, Zionism and its Impact, Encyclopedia of Zionism and Israel, Zionism: historical documents, Christian Zionism, and other articles on Zionism and Israel Information Center
Zionism – Definition and History, Labor Zionism and Socialist Zionism and British Zionism on MidEastWeb
Zionism and Israel on the Web
The Peace Encyclopedia (quotes about Zionism)
Why do the Jews need a land of their own? – Sholom Aleichem (1898)
What is Zionism? (ADL)
Zionism (InfoPlease)

Our article below in Dutch is currently being translated.

Definition of Zionism
Early history of (pre-)Zionism
Rise of Zionism
The Zionist Movement
Zionisme en de Arabieren
Zionisme en de Britten
De oprichting van Israël
Zionisme sedert de oprichting van Israël
__________________________________________________________

Definition of Zionism

As a general definition Zionism is the national movement for the return of the Jewish people to their historical homeland. It states that the Jews have the right of self-determination in their own national state, and the right to develop their own national culture. Zionism strives for a legally recognised national home for the Jews, which was accomplished with the founding of the state of Israel in 1948. Contemporary Zionism supports the existence of Israel and the immigration of Jews there, as well as the preservation of the Jewish language and culture. There exists a radical faction – often called maximalism – which aims to expand the borders of the state towards the currently occupied Palestinian territories (often refered to as disputed territories).

Early history of (pre-)Zionism

In the diaspora Jews maintained a bond to the land where their holy places were situated and a longing to the better times they had there. That bond was mostly spiritual and religious. Attempts to actually return to the land were mostly prevented by the Christian and Islamic rulers.
After the Bar Kochba revolt in 132 AD most Jews had been expelled from their country by the Romans, who renamed it Syria-Philistina (or ‘Palestine’). The Jewish community in Palestine partly recovered, and grew to some 300,000 people before the arrival of the Crusaders. In the 11th century the Crusaders killed or expelled almost the entire Jewish community, so that when the Kurdish Muslim leader Saladin reconquered the land aproximately 1,000 families were left. In later centuries smaller, religiously inspired groups of Jews, often prompted by persecution elsewhere, repeatedly attempted to resettle in Palestine, often without success. They experienced difficulties to rebuild an existence there, were chased away or were forced to convert to Islam. In 1517 the Ottoman Empire seized Palestine from the Mameluks, following which the Turkish sultan invited Jews who had fled from the Spanish inquisition to settle in Palestine.
Apart from the period of the Crusades most Palestinian Jews lived in Jerusalem. Other substantial communities lived in Tiberias, Safed and Hebron, considered with Jerusalem the four holy cities of Judaism. Several times these communities were destroyed by deseases, earthquackes or hostility from the Muslim population, and were rebuilt again, but never grew over some thousands inhabitants each.
From 1700 onward several Rabbis with their followers migrated to Palestine.
In the early 19th century Jews for the first time attempted to settle in Palestine on a larger scale, buying and working pieces of land, and talking about the return to the land of Israel as a precondition for the restoration of the Jewish people.
The first modern census of Jerusalem in 1844 counted 7,120 Jews, 5,760 Muslims and 3,390 Christians. In the whole of Palestine lived about 17,000 Jews.

Rise of Zionism

The French Revolution had formally ended the inequalities between ranks and stationsand between religious and ethnic groups in the territories under French rule, and also elsewhere enlightened monarchs in varying degrees had alloted equal rights to Jews and had released them from their medieval ghettos. In 1871 (equality in Germany) all European states but Russia had emancipated the Jews. 
The other side of the coin was that the emancipation annuled former group rights (such as an internal judicial system), and Jews were now only regarded as individual citizens. In the 19th century Dutch government policy aimed for assimilation, and Jews themselves also increasingly adapted to the local culture and habits, replacing Jiddish and Hebrew with the Dutch language. Secularisation and mixed marriages increased. Many Jews started feeling more loyal to the country they lived in than to their Jewish heritage.
The emancipation of European Jewry exposed them to modern ideas such as liberalism and nationalism, which mixed with the traditional Jewish longing for the return to “Zion” (Jerusalem), as expressed in for example Jewish prayers. This longing was especially alive within the Sephardic Jewish communities of Eastern Europe. They were less assimilated than the Jews in Western Europe and clinged more to the Hebrew language and culture. They were also the most oppressed and the first to attempt returning to Palestine.
The rise of nationalism in Europe led to new forms of anti-semitism (the term itself originated in this era), now inspired more politically and socially rather than religiously. The emancipation and integration of the Jews was rejected by anti-semites, which led also a number of more assimilated Western European Jews to conclude that Zionism ultimatedly was the only solution for the Jews.
The emancipation from the ghettos led some Jews to discard traditional Judaism, only to find that the outside world as well as  the Jewish community kept perceiving them as Jews. Although some assimilated more easily this way or even converted to Christianity, this also resulted in a new sense of identity, which transcented religion. Although the Bibel speaks of ‘Am Yisrael’ (the People of Israel), the notion of Jews as a people was now for the first time seperated from religion. Jews were however a people without a country, guests everywhere and at home nowhere. The Jewish-German socialist Moses Hess was the first to articulate these ideas explicitedly in 1862 in his book “Rom und Jerusalem”, and called for the forming of a Jewish national movement.
The new anti-semitism led to the notion that it would never be possible to be fully accepted as a minority. The zionists blamed anti-semitism not on a lack of adjustment, but on the unnatural situation – in their view – that the Jews as a people did not have a land of their own, making them politically powerless. Especially the socialist oriented Zionists emphasized the fact that Jews, because of the many restrictions in owning land and excersizing professions, had developed an unnatural position: they were over-represented in professions having to do with money and trade, as well as in intellectual professions. Only when they  had acquired a normal population structure, with farmers and workers, they would be able to become a free people. Particularly religiously oriented Zionists emphasized the bond which Jews had maintained throughout the centuries with the land of Palestine, especially Jerusalem. The socalled cultural Zionists emphasized the renewal of the language and preservation of the Jewish cultural heritage.
The first Zionists moved to Palestine in the late 1870s (the first ‘Aliyah’) to found settlements and buy land. In Palestine as well as elsewhere groups of Jews got involved to deal with the practical side of building a community and a Jewish home in Palestine. These first Zionist settelements sometimes had a somewhat colonial character, with plantations being worked by the local Arabs. Not all were succesfull, and about half of the around 35,000 immigrants who came to Palestine between 1882 and 1903, left after some time, disillusioned due to illness, poverty or unemployment.
Much of the lands that the Zionists were able to purchase was plagued by deseases like Malaria. Under Ottoman rule the antique canal system was neglected and swamps had formed which were a breeding place for the Malaria mosquitoe.
The Ottoman rulers were not very enthusiastic about Zionism, and increasingly made it difficult for the immigrants to aqcuire land and make a living.
In respons to the anti-Semitic violence which broke out in Russia, the Jewish Russian Leon Pinsker in 1882 wrote the pamphlet Selbstemanzipation (Self-Emancipation), in which he called on the Jews to liberate themselves by settling in their own country. His ideas gained much support, and shortly after Pinsker founded ‘Hovevei Tzyion’in Russia, in which many small Zionist groups were united. Pinsker at first tried to realise his ideas by obtaining the co-operation of mighty countries, but when effords in that direction failed he focused on the practical work in Palestine. Austrian journalist Nathan Birnbaum introduced the word ‘Zionism’ in 1890 in his magazine, also named Selbstemanzipation.

 

The Zionist Movement

In 1897 the official Zionist movement was founded by Austrian journalist Theodor Herzl, who in 1896 had written his famous book ‘The Jewish State‘. He was an assimilated Jew who initially wanted little to do with Jewry, but after witnessing the Dreyfus-Affair from closeby as a journalist, he became convinced of the necessity of a Jewish homeland.
He did not regard Palestine as the only option, although it had his preference: in principal any country would do where Jews could be save. On its founding congress in Basel the Zionist movement overwelmingly chose Palestine as the intended homeland. Herzl wanted to achieve a Jewish homeland the same way as Pinsker did, by seeking the approval and co-operation from the world powers. He lobbied with the Sultan of Turky, the German emperor and the Russian government. All this led to nothing. He proposed a British offer of Uganda as homeland as ’temporay emerency shelter’, but this was rejected by the Zionist congress. He even spoke with the Pope, but the Pope opposed Zionism.
While efforts to win the support of important leaders for Zionism failed, the Jewish population in Palestine grew from about 25,000 in 1882 to about 90,000 before WWI. The Arab population however also grew, from about 425,000 to 600,000 in 1914.
Around 1905 pogroms in Russia contributed to a new wave of emigration to Palestine. These migrants were influenced by socialism and brought socialist ideals, emphasizing the importance of productive labour for Jews. The ‘plantation-like’ settlements of the first wave of immigrants bothered the newcomers. Some demanded that these people would only hire Jews for the labour (termed “conquest of labor”, Kibbush Haavoda), to which others objected since that would discriminate against Arabs. @@
De Zionistische leider David Ben-Goerion zei in 1934 tegen Palestijns leider Musa Alami: “We do not want to create a situation like that which exists in South Africa, where the whites are the owners and rulers, and the blacks are the workers. If we do not do all kinds of work, easy and hard, skilled and unskilled, if we become merely landlords, then this will not be our homeland” (Shabtai Teveth, Ben-Gurion and the Palestinian Arabs: From Peace to War, London: Oxford University Press, 1985, p. 140).
Hoewel deze ‘conquest of labor’ tot woede onder de Arabieren leidde, ging het in totaal om niet meer dan een paar duizend mensen, en had het weinig invloed op de economische situatie van de Arabieren. Op de meeste plaatsen behielden zij hun baan.
Een grote verdienste van de socialistisch georiënteerde Zionisten was de Kibboetsbeweging. De eerste kibboets (collectieve boerderij) werd in 1909 gebouwd in Sejera, en was eigenlijk slechts als tijdelijk gedacht. Het concept sloeg echter aan, en bleek socialistische idealen en praktische organisatie goed te combineren. Zij gingen een cruciale rol in de ontwikkeling van het land spelen, zowel wat betreft de bewerking van de grond alswel het leveren van politieke en militaire leiders. Ze speelden een grote rol in de verdediging van het land in 1948 en bleken een excellente plek om wapens voor de Britten te verbergen en in het geheim soldaten te trainen. 
Ondertussen bleef de Zionistische beweging proberen om politieke steun voor haar project te krijgen, en in 1917 wist de beweging onder leiding van Chaim Weizmann, (die later de eerste president van Israël zou worden) van de Britten, die Palestina op de Ottomanen veroverden, een officiële toezegging los te krijgen, de zogenaamde Balfour Declaration uit 1917, waarin Groot-Brittannië zijn steun voor een joods thuis (‘Jewish Homeland’) in Palestina uitsprak, echter zonder dat dit de rechten van de Arabische bevolking aldaar mocht schenden. Naast oprechte steun voor een joods thuis, was dit ook ingegeven door machtspolitiek: Groot-Brittannië wilde Palestina graag hebben om strategische redenen (nabijheid van Suez Kanaal) en kon dit zo legitimeren. Daarnaast speelden, paradoxaal genoeg, antisemitische sentimenten een rol: men dichtte de Zionistische beweging en het internationale jodendom veel macht toe en het was dus wel zo strategisch die aan zijn kant te hebben.
In 1922 kreeg Groot-Brittannië officiëel het Mandaat over Palestina toegewezen van de Volkerenbond, die de Balfour Declaration bekrachtigde. Dit mandaat omvatte niet alleen het huidige Israël en de bezette gebieden, maar ook geheel Jordanië. De Britten splitsten het mandaat echter al snel in twee aparte mandaatgebieden, en verboden joodse immigratie naar Trans-Jordanië, dat in 1923 semi-onafhankelijkheid verkreeg en in 1946 formeel onafhankelijk werd.
Onder Brits bestuur nam de immigratie verder toe, hoewel er onder het mandaat quota werden vastgesteld en immigranten een zeker kapitaal moesten bezitten om te worden toegelaten. Tussen 1917 en 1930 kwamen ca. 100.000 joden, vooral uit Oost-Europa, naar Palestina. Vanaf de jaren ’30 kwamen ook veel Duitse joden.

Zionisme en de Arabieren

In het begin van de 19e eeuw waren er ca. 250.000 Arabieren in Palestina, groeiend naar ca. 500.000 rond 1900 en ca. 1.200.000 in 1945. Zij voelden zich veelal verbonden met hun familieclan en de streek of stad waar zij woonden, en begonnen pas in het begin van de 20e eeuw nationale sentimenten te ontwikkelen, aanvankelijk in de vorm van Arabisch protest tegen de Ottomaanse machthebbers. In die tijd beschouwden de Arabieren in Palestina zichzelf vooral als Syrische Arabieren. Pas nadat Syrië als mandaatgebied aan Frankrijk werd toegewezen en het Britse mandaatgebied onder de naam Palestina werd gesticht om een joods thuisland te vestigen, ontwikkelde zich geleidelijk een Palestijns nationaal bewustzijn, dat sterk beinvloed werd door de bezorgdheid over en het verzet tegen de joodse immigratie naar het gebied (het Zionisme). [Voor Arabisch nationalisme in het algemeen zie op Wikipedia.] 

In Westerse ogen was Palestina in de 19e eeuw een ‘land zonder volk’ zoals Lord Shaftesbury schreef (volk is hier gebruikt in de zin van ‘natie’, niet ‘bevolking’). De ideeën van vroege zionisten waren veelal utopisch van aard en men maakten zich geen zorgen over eventuele problemen met de Arabische bevolking. Men voorzag een land waar alles perfect georganiseerd zou zijn, en iedereen welvarend en gelijk was. Herzl’s boek Altneuland is een goed voorbeeld van deze utopische ideeën. Toch waren er ook toen al Zionisten die problemen voorzagen, zoals de schrijver Ahad Ha’am (Asher Ginsberg), die in 1891 schreef: “From abroad we are accustomed to believing that the Arabs are all desert savages, like donkeys, who neither see nor understand what goes on around them. But this is a big mistake… The Arabs, and especially those in the cities, understand our deeds and our desires in Eretz Israël, but they keep quiet and pretend not to understand, since they do not see our present activities as a threat to their future… However, if the time comes when the life of our people in Eretz Israel develops to the point of encroaching upon the native population, they will not easily yield their place.”
Na 1900 groeide het verzet  tegen de Zionisten in Palestina. Men was bang dat de Zionisten Palestina van de Arabieren af wilden pakken en hen zouden onteigenen en verdrijven. In zijn boek ‘Reveil de la nation Arab’ uit 1905, schreef Najib Azuri dat de joden een staat in geheel Palestina inclusief delen van Syrië en Egypte wilden stichten:
“Two important phenomena of the same nature but opposed, are emerging… They are the awakening of the Arab nation and the latent effort of the Jews to reconstitute on a very large scale the ancient kingdom of Israël. These movements are destined to fight each other continually until one of them wins.” (Uit: Mandel, Neville, The Arabs and Palestine, UCLA, 1976.)
Er begonnen zich conflicten voor te doen tussen Zionisten die land kochten van grootgrondbezitters en Arabische boeren die het land pachtten. Hoewel het, net als bij de ‘conquest of labor’ uiteindelijk maar om kleine groepen boeren en arbeiders ging (blijkens een onderzoek uit 1936 1% van de Palestijnse boerenfamilies) die op deze manier door de Zionisten werden benadeeld, bevestigde dit de angsten die men toch al had. Dergelijke conflicten leidden tot toenemende gewelddadige confrontaties tussen Zionisten en Arabische boeren. 
Door de Balfour verklaring en de toenemende joodse immigratie nam het verzet en het geweld verder toe. In 1920, 1921 en 1929 vonden bloedige opstanden plaats waarbij o.a. joodse wijken in Jeruzalem en de joodse gemeenschap in Hebron door woedende menigten werden aangevallen. Als reactie hierop legden de Britten joodse immigratie en landaankopen aan banden (‘Passfield White Paper‘), wat later, onder druk van de Zionisten, grotendeels werd teruggedraaid. Naast voornoemde zaken waren de rellen van 1929 ook ingegeven door valse geruchten dat de joden hun verwoeste tempel op de Tempelberg wilde herbouwen ten koste van de Al Aqsa Moskee. De joden reageerden op het Arabische geweld door een eigen zelfverdedigingsorganisatie, de Haganah, op te richten, die zich later zou ontwikkelen tot een ondergronds leger. 
In de jaren ’20 zagen de meeste Zionisten de onvermijdelijkheid van conflict met de Arabieren in. In 1919 zei Ben-Goerion, leider van de joodse gemeenschap in Palestina: “But not everybody sees that there is no solution to this question. No solution! There is a gulf, and nothing can bridge it…. I do not know what Arab will agree that Palestine should belong to the Jews….We, as a nation, want this country to be ours; the Arabs, as a nation, want this country to be theirs.” (Benny Morris, Righteous Victims, 1999, P. 91)
Beide bevolkingsgroepen beschouwden zichzelf als slachtoffer van de (vermeende) macht en wreedheid van de ander. De militante leider Jabotinski schreef in 1918: “The matter is not … an issue between the Jewish people and the Arab inhabitants of Palestine, but between the Jewish people and the Arab people. The latter, numbering 25 million, has [territory equivalent to] half of Europe, while the Jewish people, numbering ten million and wandering the earth, hasn’t got a stone…Will the Arab people stand opposed? Will it resist? [Will it insist] that…they…shall have it [all] for ever and ever, while he who has nothing shall forever have nothing?” (Neil Caplan, Palestine Jewry and the Palestine Question 1917-1925, 1978)
Het Arabische verzet tegen het Zionisme was echter niet alleen door voornoemde angsten en conflicten ingegeven, maar ook door de traditionele blik op joden als zwakke en tweederangs burgers. Dit vermengde zich vanaf de jaren ’20 met geïmporteerd westers antisemitisme.  Zo zei ex-burgemeester van Jeruzalem Musa Kazim El Husseini, die een actieve rol had in de rellen in 1920, in datzelfde jaar tegen Winston Churchill: “The Jews have been amongst the most active advocates of destruction in many lands… It is well known that the disintegration of Russia was wholly or in great part brought about by the Jews, and a large proportion of the defeat of Germany and Austria must also be put at their door.” (Benny Morris, Righteous Victims, 1999, P. 99)

Het mandaat voorzag in de oprichting van organen voor zelfbestuur in Palestina, waarin zowel joden als Arabieren zouden deelnemen. De joden zagen instituties met een Arabische meerderheid niet zitten; de Arabieren wilden helemaal niet in instituties participeren waarin ook joden zaten. Er werden daardoor geen gemeenschappelijke instituties opgericht.
De Arabieren wilden zo min mogelijk met het mandaat te maken hebben en ontwikkelden nauwelijks eigen instituties. De Joodse gemeenschap zette wel tal van instituties op, zoals eigen scholen, medische zorg, openbare werken, een vakbond etc. en ging steeds meer als een ‘staat in een staat’ functioneren.
In 1936 braken er opnieuw rellen uit, dit maal op zeer grote schaal, die werden geleid door de Mufti van Jeruzalem, Haj Amin Al Husseini en zijn clan, en hoogstwaarschijnlijk mede werden gefinancierd door fascistisch Italië. Behalve honderden Joden vermoordde de Mufti ook veel Arabische tegenstanders. De Britten reageerden dit keer zeer hard op de rellen, en de Irgun, een radikale guerrillagroep onder leiding van Jabotinski en later Menachem Begin, voerde bloedige wraakacties uit. De Mufti vluchtte naar Irak, waar hij in 1941 een mislukte couppoging tegen de Britten leidde, en vluchtte daarna naar Nazi-Duitsland, waar hij een enthousiaste promotor van de jodenhaat was, onder andere via radio-toespraken. De Nazi’s lieten hem een speciale moslimdivisie van de Waffen-SS oprichten, die actief was in Joegoslavië en de meeste Bosnische joden uitmoordde. Na de oorlog wist hij de Neurenberg processen te ontvluchten, en stelde hij de Britten voor om Hitlers ‘oplossing van het Joodse vraagstuk’ ook in Palestina toe te passen. In de burgeroorlog van 1947/1948 leidde hij een legertje dat Joodse gemeenschappen in Palestina aanviel.

 


De Mufti in Bosnië

Zionisme en de Britten

Gedurende het Mandaat kwamen de Zionisten en de Britten steeds meer tegenover elkaar te staan. De Britten zagen in dat hun steun aan het Joodse thuis hen in toenemende mate met de Arabieren in conflict bracht, en splitsten dan ook al snel een groot deel van het oorspronkelijke mandaatgebied af, dat de semi-autonome staat Trans-Jordanië werd (vanaf 1946 onafhankelijk en vanaf 1950 Jordanië geheten), en stelde na Arabische rellen telkens beperkende wetten in voor Joodse immigratie en landaankopen. Na de rellen van 1936 hadden deze een zeer restrictief karakter en bleven van kracht tot het vertrek van de Britten in 1948.
Deze Britse politiek leidde tot verdeeldheid onder de Zionisten. De meesten wilden de Britse machthebbers zoveel mogelijk te vriend houden en hun maatregelen verzachten door diplomatie. Een kleine groep, geleid door Jabotinski, stelde een hardere anti-Britse lijn voor en splitste zich af van de Zionistische beweging, om de revisionistische factie te vormen. Zij legde zich ook niet neer bij de afsplitsing van Trans-Jordanië en vond dat de joden recht hadden op het oorspronkelijke Mandaatgebied.
Toen in 1942 berichten over de gruwelijkheden en massamoord van de nazi’s begonnen door te dringen, maar de poorten van Palestina gesloten bleven voor joodse immigranten, besloot ook de Zionistische beweging tot een hardere lijn. In mei 1942 eiste de Zionistische beweging in het Biltmore Programma onmiddelijke controle over de Joodse immigratie naar Palestina, en de oprichting na de oorlog van een Joodse staat in plaats van een Joods thuis onder Britse patronage, wat tot dan toe de officiële lijn was geweest. De Britten werden nu als een potentiële vijand beschouwd. Dit was een nederlaag voor Chaim Weiszmann en tevens voor de voorstanders van een bi-nationale staat. Als gevolg hiervan voegden de revisionisten zich weer bij de beweging, al bleven zij onafhankelijk opereren met een eigen ondergronds leger. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef de Zionistische beweging nochtans met de Britten samenwerken, zowel uit noodzaak alsook omdat Churchill zinspeelde op het toekennen van onafhankelijkheid na de oorlog.
In 1944 vermoordde de Irgun een hooggeplaatste Britse functionaris, Lord Moyne (een fervent anti-Zionist die belast was met het uitvoeren van de White Paper), waardoor Churchill zich tegen de Zionisten keerde. De Haganah begon daarop een actieve campagne tegen de Irgun en leverde ca. 1000 terroristen uit aan de Britten, met name uit angst alle steun van hen en de wereldopinie te verliezen. Pas toen de Britten ook na de oorlog de poorten van Palestina gesloten hielden voor de overlevenden van de Holocaust, en verschillende schepen met illegale immigranten waren teruggestuurd, begon men samen met de revisionisten een soort guerillaoorlog tegen de Britse machthebbers in Palestina.

 


Posters om het Zionisme te promoten

De oprichting van Israël*
[* Deze paragraaf is identiek aan de gelijknamige paragraaf in “Geschiedenis van het Israëlisch-Arabische conflict”!]

In 1947 besloot Groot-Brittannië het mandaat terug te geven aan de VN, en stelde de VN een commissie in die een oplossing moest zoeken voor de toekomst van het gebied. Zij stelde deling voor in twee ongeveer even grote delen, en dit plan werd op 29 november aangenomen door de Algemene Vergadering. Jeruzalem zou onder internationaal toezicht komen. De Joden accepteerden het plan, maar de Arabieren verwierpen het, en dreigden met oorlog en de verdrijving van joden uit Arabische landen. Direct nadat het plan was aangenomen braken er onlusten uit in Palestina, die uitmondden in een burgeroorlog. Aanvankelijk waren de Palestijnse Arabieren in de aanval en overvielen joodse konvooien en blokkeerden Jeruzalem, waar zo’n 100.000 joden woonden, die gedurende meerdere maanden van de buitenwereld afgesloten werden. De mufti, Al Husseini, die tijdens de oorlog met de Nazi’s had gecollaboreerd en de Neurenberg processen was ontvlucht, leidde een legertje dat joodse gemeenschappen aanviel. Hij vertelde de Britten dat hij voor de joden in Palestina dezelfde ‘oplossing’ voorzag als die van de Nazi’s in Europa. Na aanvankelijk in het defensief te zijn geweest, sloegen de Hagana en Irgun in april 1948 hard terug en veroverden verschillende Arabische dorpen, waarmee ze tijdelijk de blokkade van Jeruzalem wisten open te breken. Vanwege betere organisatie en inlichtingen behaalden zij een overtuigende overwinning op de Arabieren, die uitmondde in massale vlucht van de Palestijnse Arabieren en vernietiging van vele dorpen. Door beide kanten werden bloedige slachtpartijen aangericht,  zoals in Gush Etzion (door Arabieren) en Deir Yassin (door joden van de Irgun). In totaal zijn tijdens de burgeroorlog en de daaropvolgende oorlog met de buurlanden ca. 700.000 Palestijnse Arabieren weggevlucht uit het gebied dat de staat Israël werd.
Op de dag dat de Britten officieel Palestina verlieten, 14 mei 1948, riep Israël de onafhankelijkheid uit. De nieuwe staat werd prompt aangevallen door Egypte, Jordanië, Irak en Syrië. Interne druk en de vrees dat de andere landen teveel invloed zouden krijgen speelde een rol bij het besluit aan te vallen, en hoewel zij officieel volgens een gemeenschappelijk plan vochten, wilden zij in feite allen zelf een zo groot mogelijk deel van Palestina veroveren.
Het Jordaanse leger was het sterkst, omdat het was getraind door de Britten en voor een deel onder het commando van Britse officieren stond. Jordanië had een geheime afspraak met zowel Groot-Brittannië als Israël dat het geen gebied zou aanvallen dat aan de joden was toebedeeld. Aangezien Jeruzalem daar niet onder viel, werkte Jordanië mee aan de blokkade en trok haar leger de Oude Stad binnen, waar het de oude joodse wijk -verdedigd door de Hagana- na felle gevechten op 28 mei veroverde en etnisch zuiverde; de eeuwenoude, orthodox-Joodse gemeenschap van oost-Jeruzalem werd naar west-Jeruzalem geëvacueerd. De blokkade van west-Jeruzalem werd vanaf 11 juni door de Israëli’s omzeild via een sluiproute waarlangs de bevolking weer van voedsel en andere voorraden kon worden voorzien. Ook Syrië en met name Egypte boekten aanvankelijk succes. Hoewel zij op felle tegenstand stuitten, sneed Egypte de Negev woestijn af en rukte langs de kust op richting Tel Aviv.
Het aanvankelijke succes van de aanvallers veranderde na het eerste staakt-het-vuren op 11 juni. Tijdens dit staakt-het-vuren hergroepeerden de Israëli’s zich en trainden soldaten. Ook wisten ze clandestien wapens te bemachtigen (met name uit Tsjechoslowakije), en werden de Haganah, Irgun en andere ondergrondse legers samengevoegd tot de Israel Defence Force (IDF). Toen de Irgun zich hiernaar weigerde te voegen, werd een schip met wapens bestemd voor de Irgun (de Altalena) op 21 juni in opdracht van Ben-Goerion tot zinken gebracht. Op 8 juli vielen de Egyptenaren weer aan, maar vonden nu een beter georganiseerd en bewapend Israëlisch leger tegenover zich.
Egypte en Syrië werden uiteindelijk vernietigend verslagen. De IDF wist de kuststrook in het midden en de Negev woestijn in het zuiden te veroveren, alsmede het hele noorden van het land. Ook het Jordaanse leger werd teruggedrongen en een strook land richting west-Jeruzalem kwam onder Israël’s controle. Jordanië wist echter oost-Jeruzalem en de Westoever te behouden.  In 1949 sloten Israël en haar Arabische tegenstanders onder leiding van de VN overeenkomsten waarin wapenstilstandsgrenzen (de zogenaamde Groene Lijn) werden vastgesteld. Israël bezat nu 78% van het gebied ten westen van de Jordaan. De Arabische landen weigerden echter om Israël en dus deze grenzen te erkennen, en daarom hebben deze grenzen nooit wettelijke internationale erkenning gekregen. Vredesonderhandelingen kwamen dan ook niet van de grond, en bovendien weigerde Israël meer dan 100.000 Palestijnse vluchtelingen op te nemen, en eiste Egypte een stuk van de Negev woestijn in ruil voor vrede, wat voor Israël onbespreekbaar was. De Arabische staten begonnen zich met door de Sovjet-Unie geleverde wapens te bewapenen en stelden een boycot tegen Israël in, die door de meeste westerse bedrijven (op zijn minst gedeeltelijk) werd nageleefd, en tot in de jaren ’90 voortduurde.

Zionisme sedert de oprichting van Israël

Met de oprichting van -en het met succes verdedigen van- de staat Israël was het primaire doel van de Zionistische beweging bereikt. De staat kon na haar oprichting op brede steun van de joodse gemeenschappen in de diaspora rekenen, en werd door de meeste landen erkend en toegelaten tot de Verenigde Naties. Naast verzet van de Arabische en andere islamitische landen keerde zich echter ook het Sovjetblok al snel tegen Israël. Onder invloed van de toenmalige Egyptische president Nasser gingen een aantal nieuwe, na de dekolonisatie onafhankelijk geworden Afrikaanse landen, mee in de anti-Israël koers van de Arabische en communistische landen, waardoor er in de Algemene Vergadering van de VN een meerderheid kwam voor talloze anti-Israël resoluties. (De meest befaamde was de “Zionisme=racisme” resolutie uit 1975, die in 1991 werd herroepen.)
Dat en de voortdurende staat van vijandschap en boycots door de Arabische buurlanden maakte dat de steun voor het Zionisme vanuit de diaspora van groot belang bleef voor Israël.
Daarnaast bleef binnen het Zionisme een kleine stroming bestaan die vond dat de staat recht had op tenminste het mandaatgebied van na de afsplitsing van Jordanië (en volgens sommigen zelfs op de oostoever van de Jordaan), en zich dus niet wilde neerleggen bij de wapenstilstandsgrenzen van 1949. Deze stroming werd vooral vertegenwoordigd door de revisionisten van Menachem Begin, de voorlopers van de huidige Likoed partij, die in 1977 voor het eerst aan de macht kwamen, maar in 1967 ook deel uitmaakten van de regering van nationale eenheid. De verovering van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook in de Zesdaagse Oorlog had het nationalisme in Israël aangewakkerd. Bovendien zagen de orthodox-religieuzen, die voordien niet zoveel met het Zionisme op hadden, hierin de hand van God, en werden zij voorstanders van kolonisering van de bezette gebieden. Met name onder leiding van de diverse Likoed-regeringen werd een aktieve nederzettingenpolitiek gevoerd, ondanks verzet van linkse Israëli’s die waarschuwden dat de veroverde gebieden in een toekomstig vredesakkoord zouden moeten worden afgestaan. De kolonistenbeweging presenteerde zich als de ware erfgenaam van het Zionisme, en bracht daarmee veel schade toe aan de reputatie van het Zionisme.

[Enkele commentaren van linkse Zionisten: Not in My NameThe True Meaning of Zionism, Zionism and Peace – A Zionist Credo]

© Dit artikel is copyright Israël-Palestina Informatie, afgezien van onderdelen waarvoor andere bronnen worden vermeld. Voor overname gelieve kontakt met ons op te nemen via het e-mail adres. Beperkte citaten voorzien van een link naar deze webpagina zijn toegestaan.

Other recommended websites on Israel – Palestine and the Middle East Conflict:
A Brief History of Israel and Palestine and the Conflict,
   The Early History of Zionism and the Creation of Israel, and many other articles on
   MidEastWeb for Coexistence – Middle East news & background, history, maps and opinions

Middle East Analysis * Israel News * Israel: Like This, As If (blog)
Zionism and its Impact and other articles on Zionism and Israel Information Center
ZioNation – Progressive Zionism and Israel Web Log

 

Comments are closed.