nov 082017
 

– Door Tjalling –


The Rights Forum zet zich naar eigen zeggen in voor “rechtvaardig en duurzaam Nederlands en Europees beleid ten aanzien van de kwestie ‘Palestina/Israël’ ”. In werkelijkheid komt dat echter neer op heel eenzijdige en ook onheuse kritiek op de Joodse staat, die werkelijk hèlèmaal niks goed zou kunnen doen. Een van de bestuursleden van TRF is dominee Henri Veldhuis. Hij vraagt zich af of de ChristenUnie met haar visie op Israël de Bijbel boven het recht stelt en wel tot de nieuwe regering had mogen toetreden.

De standpunten van de CU over Israël zullen ongetwijfeld verband houden met wat daarover in de Bijbel is geschreven. Hierbij moet echter wel in aanmerking worden genomen dat het in de Bijbel gaat om een samenleving in een land van duizenden jaren geleden. Uit de standpunten van de CU blijkt ook sympathie voor het huidige Israël. Dominee Veldhuis is het daar apert mee oneens en komt met forse kritiek. Hij beticht de partij ervan haar uitleg van de Bijbel op het punt van Israël boven de rechtsorde te stellen.

In het verkiezingsprogramma van de CU staat over Israël echter: “De ChristenUnie staat, gelet op historische en morele gronden, voor politieke steun aan dit land, met inachtneming van internationale rechtsbeginselen”. En ook: “Die vrede komt alleen in zicht als Israël zich in het nederzettingenbeleid opstelt met oog voor de belangen van de Palestijnen”. Hoogstwaarschijnlijk zal dat laatste voor dominee Veldhuis, en natuurlijk ook de andere leden van TRF, het heikele punt zijn. Er wordt namelijk niet concreet genoemd dat Israël zich – helemaal – zou moeten terugtrekken uit de bezette gebieden.

Met betrekking tot het asiel- en migratievraagstuk, het VN-vluchtelingenverdrag, de mensenrechten, ontwikkelingssamenwerking en internationaal klimaatrecht zou de CU ook volgens dominee Veldhuis, respect verdienen. Maar de visie van de CU op Israël, die ook een niet resoluut afkeuren van de bezettingspolitiek inhoudt, zit hem hoog en wel zò hoog dat vanuit TRF al geprobeerd werd een campagne te voeren tegen de mogelijke toetreding door politici van de CU tot het nieuwe kabinet. Het komt TRF ongetwijfeld van pas als een van hun bestuursleden over gedegen Bijbelkennis beschikt en daarbij tegelijk een eigen uitleg geeft. Vooral dat laatste kan immers goed in stelling worden gebracht tegen Israël en mensen die zich daarmee verbonden voelen.

Afgelopen voorjaar vroeg dominee Veldhuis aan het Tweede Kamerlid van de CU Joel Voordewind naar de verhouding tussen het internationaal recht en zijn uitleg van de bijbel. De heer Voordewind antwoordde daarop (volgens Veldhuis) dat ‘als het voortbestaan van de staat Israël in het geding is, voor hem de bijbel altijd belangrijker is dan het internationaal recht’. Veldhuis vindt dat Voordewind hiermee zelfs in strijd met zijn ambtseed handelt. Ik vind dat schromelijk overdreven. Dit antwoord van Voordewind is weliswaar iets te spontaan en onzorgvuldig geformuleerd, maar het is de vraag of het werkelijk omgezet kan worden in concrete politiek. Zo’n antwoord komt op mij eerder over als een geloofsuitspraak dan een politieke.

Het aan de hand van de Bijbel proberen te bevorderen van rechtvaardig en duurzaam Nederlands en Europees beleid t.a.v. Israël/Palestina en terugtrekking uit bezet Palestijns gebied, is niet relevant. De Bijbelboeken zijn immers al vanaf 2000 jaar en langer geleden geschreven, dus lang voordat er sprake was van huidige ontwikkelingen zoals bijv. de bezettingen als gevolg van de oorlogen tussen Israël en Arabische staten en volken. Bovendien is de Bijbel rijk en veelstemmig, waardoor een beroep daarop altijd iets willekeurigs heeft. Dat is hier ook weer het geval. Dominee Veldhuis vraagt zich af of Joel Voordewind zich inzake Israël als een etnisch gegeven terecht beroept op de Brief aan de Romeinen (hoofdstukken 9–11) en daarmee tegelijk ook de bezettingspolitiek van Israël kan rechtvaardigen. Nogmaals, de Bijbelboeken zijn geschreven lang voordat er sprake was van bezetting van Palestijns gebied. De Brief aan de Romeinen is geschreven aan de vroeg Christelijke gemeente van Rome en niet van toepassing op de huidige ontwikkelingen in het M.O.

Veldhuis denkt daar anders over en doet in dat verband uitspraken die echt niet kunnen. Zo zegt hij over Romeinen 9-11: Daarin maakt Paulus echter een duidelijk onderscheid tussen het etnische Israël en Israël als geloofsgemeenschap. Nòg erger: Over Israël als geloofsgemeenschap spreekt Paulus positief en beloftevol. Maar over het Israël dat zichzelf primair en voornamelijk etnisch definieert, is Paulus buitengewoon kritisch. Onderscheid maken tussen een etnisch Israël en een Israël als geloofsgemeenschap is en blijft een heel gevaarlijke instinker, die riekt naar de vervangingstheologie en waarmee tegelijk de legitimiteit van de Joodse staat in het geding wordt gebracht.

Over een juiste of correcte interpretatie van de Brief aan de Romeinen zijn de theologen het niet helemaal eens, want het is geen gemakkelijke Brief. Waarschijnlijk ging het in de vroeg Christelijke gemeente van Rome vooral om de vraag of handhaving van de Joodse wet nog wel nodig was nu men eenmaal in Jezus Christus, als Zoon van God geloofde. Of korter gesteld; om de verhouding Christelijke genade versus Joodse wetgeving.

Samengevat en ten slotte: De CU straalt sympathie uit naar Israël en wanneer het voortbestaan daarvan in het geding is, dan is voor Joel Voordewind op dat punt de Bijbel belangrijker dan het internationale recht. Voor dominee Veldhuis reden hem en zijn partij aan te vallen, aan de hand van diezelfde Bijbel. Of wel, de pot verwijt de ketel…

De Bijbel kan maar beter buiten dit soort van discussies worden gelaten, dan kan het allemaal ook wat makkelijker en minder emotioneel onder woorden worden gebracht. Dominee Veldhuis is het gewoon hartgrondig oneens met het beleid van Israël. Het zou fijn zijn als hij zijn toorn over dat land voortaan ter berde brengt zonder de Bijbel er bij te pakken. Nòg fijner zou zijn dat deze predikheer zich minder onheus kritisch zou uitlaten over Israël. Vervulling van deze wensen, àls die ooit komt, zal helaas nog heel lang op zich laten wachten.

 

Share