Timmermans eenzijdig over bouwplannen Israël

nov 142012

Timmermans opmerking over bouwplannen Israël zijn eenzijdig en voorbarig.

door Tjalling

De nieuwe PvdA-minister van Buitenlandse zaken, Frans Timmermans, zei kort na zijn aantreden: “Nederland zal zich blijven inzetten voor een vredesakkoord tussen Israël en de Palestijnen, waarbij de zorgen en belangen van zowel Israël als de Palestijnen zorgvuldig in acht worden genomen”. Zo’n uitspraak klinkt hoopvol, maar de kersverse minister van Buitenlandse zaken heeft meteen al fors uitgehaald naar alleen Israël.

Timmermans veroordeelde het Israëlische plan voor de bouw van 1285 nieuwe woningen, waarvan het overgrote deel in Oost Jeruzalem (Pisgat Zeev en Ramot). Naar zijn mening zouden deze bouwplannen de twee-statenoplossing, waarbij Israël en een toekomstige Palestijnse staat in vrede en veiligheid naast elkaar bestaan, ondergraven. Volgens Timmermans zullen alle nieuwe woningen worden gebouwd in bezet Palestijns gebied. Hij gaat namelijk uit van de grenzen van voor 1967, waarmee wordt bedoeld de wapenstilstandsgrenzen die zijn overeengekomen tussen Egypte, Israël en Jordanië na de Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948-1949, en haalt daarbij het internationale recht aan. Het internationaal recht verbiedt weliswaar kolonisatie van bezet gebied, maar over de status van de hele Westelijke Jordaanoever en het door Israël in 1981 geannexeerde Oost Jeruzalem (waar eeuwenlang Joden gewoond hebben en ze in de stad zelfs de meerderheid vormden vanaf midden 19^e eeuw) bestaat geen overeenkomst.

In juni 1967 veroverde Israël tijdens de Zesdaagse Oorlog, nadat het door Jordanië was aangevallen, de Westelijke Jordaanoever, die in 1948 door datzelfde Jordanië was ingenomen. Na de Zesdaagse Oorlog was Israël bereid tot onderhandeling over mogelijke teruggave van delen van de Westelijke Jordaanoever. Dit gebaar werd vanuit Arabische zijde afgewezen en zo bleef de status van de Westelijke Jordaanoever officieel nog altijd die van bezet gebied. Maar in juli 1988 deed Jordanië, met instemming van de Trans-Jordaanse bevolking, afstand van de Westelijke Jordaanoever, ten gunste van de PLO. De PLO is echter geen staat en de Palestijnen hebben het gebied nooit in hun bezit gehad. Juridisch gezien is de status dus onduidelijk en daarom moet die in onderhandelingen definitief worden vastgesteld.

In de Oslo-akkoorden is overeengekomen om de Westelijke Jordaanoever tot het sluiten van een definitief vredesverdrag in drie gedeeltes te verdelen, namelijk: Zone A – Onder bestuur van de Palestijnse Autoriteit, Zone B – Onder de Palestijnse Autoriteit maar met Israëlisch militair bewind op veiligheidsgebied, en Zone C – Onder bestuur van de regering van Israël.

De Joodse wijken Pisgat Zeev en Ramot te Oost Jeruzalem en het stadje Ariël, waar ook voor een klein deel zal worden gebouwd, liggen allen in de C-gebieden, en behalve Ariël redelijk dicht bij de Groene Lijn. Nu was het zeker niet de bedoeling en in de geest van de Oslo Akkoorden dat Israël het hele C-gebied gewoon mag houden en annexeren. Echter de beoogde gebieden waar Israël binnenkort gaat bouwen zouden volgens verschillende vredesplannen bij Israël blijven in een land ruil. Zelfs Abbas had met enkele van deze gebieden ingestemd volgens de Palileaks documenten.

Aan dit alles is Timmermans helaas voorbijgegaan. Zijn stelling dat het Israëlische bouwplan de twee-statenoplossing ondergraaft getuigt dus van weinig dossierkennis. Bovendien ondergraven de bijna dagelijkse raketbeschietingen vanuit Gaza, de dreiging vanuit Iran en de recente ontwikkelingen in de Arabische landen veel meer de beoogde vrede en veiligheid van Israël en de Palestijnen dan het bouwen in een gebied wat zeer waarschijnlijk ook bij een vredesakkoord bij Israël zal blijven.

De eenzijdige en vooral ook voorbarige uitlatingen van de pas aangetreden minister Timmermans bevorderen zeker niet de Nederlandse inzet voor een stabiel vredesakkoord. Het is te hopen dat hij vanuit zijn functie op termijn reëler zicht zal krijgen op de positie waarin Israël verkeert. Maar jammer genoeg kan voorlopig niet anders worden gesteld dan dat Nederland met het aantreden van het nieuwe kabinet, waarin Frank Timmermans op Buitenlandse Zaken, tegenover Israël een minder gunstige weg is ingeslagen. Waar Rosenthal werd verweten een eenzijdige pro-Israël koers te varen, lijkt Timmermans naar de andere kant over te hellen.

Bronnen: