aug 152014
 

scherpte NRCUit een krantenonderzoek nu ruim 5 jaar geleden bleek dat NRC Handelsblad bepaald niet evenwichtig over het Israelisch-Palestijnse conflict berichtte. De krant heeft nog steeds moeite met het onderscheid tussen feit en mening, en zelfs mythe. Een artikel in NRC van 25 juli jl. met de te hoog gegrepen titel “De Gaza-oorlog: de feiten van dag tot dag, zonder de meningen”, leverde tenminste één zeer scherpe lezersbrief op, die ons ter publicatie hieronder beschikbaar werd gesteld. Een reactie heeft de schrijver overigens niet ontvangen.

 


Geachte buitenlandredactie,

Normaliter reageer ik nooit op berichtgeving rondom het Israël-Palestijnse conflict, omdat het onbegonnen werk is, niemand ter wereld (incl. ikzelf) neutraal in dit conflict staat en ik me kan voorstellen dat de reactie ook af en toe behoorlijk moe wordt van alle felle reacties van beide kanten.

Toch reageer ik nu, omdat Tom Vennink de plank wel héél erg misslaat én bovendien uw krant pretendeert ditmaal “alleen de feiten” te laten zien.

Ik verzoek u voortaan beter journalistiek onderzoek te doen, vooraleer te pretenderen ‘feiten’ te laten zien.

1) De gehanteerde statistieken zijn zeer dubieus: zonder wederhoor bij de IDF (of een simpele check bij http://www.terrorism-info.org.il/en/article/20684 die op 21 juli 2014 al sprak van 204 gedode terroristen), publiceert NRC de cijfers van het door Hamas gerunde Health Ministry of Gaza als feiten.

Voor alle duidelijkheid hier de problemen uit het oogpunt van onafhankelijke journalistiek voor het ongeverifieerd overnemen van de Hamas-cijfers

– Hamas is niet alleen door Israël en de VS, maar ook door de EU en NL aangemerkt als een terreurorganisatie. Een terreurorganisatie blinkt nou niet uit in betrouwbaarheid en heeft in deze oorlog ook op propagandagebied duidelijk e.e.a. te winnen.

– Hamas gebiedt tegenover de aanwezige journalisten en op social media altijd te spreken over burgerdoden, ook al betreffen het strijders.

– De cijfers houden geen rekening met mogelijke doden door Palestijnse kogels of niet functionerende raketten, of raketten die Israël niet halen, maar in eigen gebied belanden: Amnesty International onderzoeker Donatella Rovera schreef hierover in april 2014 in Professionals in Humanitarian Assistance and Protection het volgende:

Fear can lead victims and witnesses to withhold evidence or give deliberately erroneous accounts of incidents. In Gaza, I received partial or inaccurate information by relatives of civilians accidentally killed in accidental explosions or by rockets launched by Palestinian armed groups towards Israel that had malfunctioned and of civilians killed by Israeli strikes on nearby Palestinian armed groups’ positions. When confronted with other evidence obtained separately, some said they feared reprisals by the armed groups. In Syria, families of children shot dead by government forces in or near peaceful demonstrations told me they had been forced to sign statements that their children had been killed by “terrorists.”

Alleen al van 8-16 juli zijn er volgens de IDF 100 raketten vanuit Gaza in Gaza beland.

– Ik heb tijdens Operation Cast Lead de interessante blogger Elder of Ziyon gevolgd. Hij volgt de Arabische media in het Midden-Oosten en met name Hamas, Fatah en alle gewapende takken in Gaza. Enkele maanden na afloop van de (media)oorlog in 2008/2009, publiceerden de websites van deze terreurgroepen foto’s waarop ze de “martelaren” vereerden die zijn “gesneuveld” in de strijd tegen Israël. Het bleek dat er zo’n 340-360 slachtoffers die door PHCR als burgerdoden werden aangemerkt, achteraf op deze websites als terroristen werden verheerlijkt. Zie http://elderofziyon.blogspot.nl/2009/04/more-of-those-civilians-killed-in-gaza.html (Ik zeg er eerlijkheidshalve bij dat ik weinig werkende links in dit artikel heb gevonden*, maar als een goede onderzoeksjournalist zou u Elder of Ziyon (schuilnaam, maar uit ervaring wetend goed bereikbaar via coolboardpresident-at-yahoo.com) kunnen contacten en vragen hoe dat komt, aangezien ik in 2009 gedurende zijn onderzoek tientallen foto’s op websites voorbij heb zien komen, waarop Hamas/Islamic Jihad/Fatah claimde dat er een martelaar was heengegaan.)

2) De poppetjes op de voorpagina zijn op zijn minst suggestief, het doet niet anders dan het beeld oproepen dat Israël de grote agressor is. Je kunt niet één op één doden tegenover elkaar zetten als Israël Iron Dome en publieke schuilkelders gebruikt, private schuilkelders stimuleert, grote bijeenkomsten verbiedt om burgers te beschermen, terwijl Hamas – burgers juist oproept hun militaire doelen te beschermen met hun leven – tot twee keer toe een wapenstilstand heeft afgewezen (waardoor zelfs Egypte waarschuwde dat Hamas verantwoordelijk is voor de burgerdoden die onvermijdelijk met een grondoorlog gemoeid zijn – zelfs in VN-scholen raketten plaatst, wat Ban Ki-moon zo boos maakte dat hij zei: daarmee maken ze VN-scholen tot een potentieel militair doelwit. De zogenaamde ‘objectieve poppetjes’ suggereren dat de oorlog proportioneel is als er méér dode Joden zijn. Maar is het dan werkelijk pas een “eerlijke, proportionele” oorlog? Volgens internationaal humanitair recht valt onder het proportionaliteitsvereiste niet dat er aan eigen kant evenveel burgers moeten vallen als aan de kant van vijanden. Het te behalen militaire doel moet in verhouding staan tot de ‘collaterol damage’. Er mag dus ‘collateral damage’ zijn, als het maar in verhouding staat tot de te behalen militaire doelen.

3) Een halve waarheid is een hele leugen, zegt men weleens. Daarom is het ‘objectief’ rapporteren over Israël ook haast ondoenlijk en niet verstandig dit zo groot op de voorpagina als feiten aan te kondigen. In een gesprek dat ik jaren terug had met Nederlandse correspondenten in Israël gaven zij aan dat je altijd een keuze maakt: als je niet noemt dat Hamas een raket afvuurt, maar wel de Israëlische reactie, doe je de waarheid geweld aan. Maar als je wel die raket noemt, maar niet wat daaraan voorafgaand weer tot het afvuren van die raket heeft geleid, doe je de waarheid ook geweld aan. Het noemen van “Een Israëlische tank beschiet een gebouw in Gaza met daarin een school van de Verenigde Naties. Minstens 15 mensen komen om, waaronder kinderen en VN-medewerkers. VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon veroordeelt de beschietingen van Israël.” zonder daarbij te vermelden dat Ban Ki-moon de dag ervoor woedend was dat er al tot tweemaal toe raketten in een VN-school waren gevonden, waardoor Hamas VN-locaties in de woorden van Ban Ki-moon tot potentiele militaire doelwitten maakt, is m.i. zo’n halve waarheid. Bovendien is nog onduidelijk of deze gewonden zijn gevallen door IDF vuur of door Palestijns vuur, of door een combinatie van beiden. (In de Israelische media zijn naast rapporten dat er vanuit/vlakbij deze school geschoten werd, ook rapporten dat IDF een precisiebombardement heeft uitgevoerd, maar dat er wapens opgeslagen hebben moeten liggen, waardoor de explosie vele malen groter was. Ook laat Tom Vennink onvermeld dat Israel al drie dagen de VN had opgeroepen dat de burgers uit deze school geëvacueerd moesten worden.)

4) Tom Vennink schrijft: “Wat is het Israëlisch-Palestijnse conflict? Israël is ’s werelds enige Joodse staat en het ‘thuisland’ van Joden na de Tweede Wereldoorlog waarin tenminste zes miljoen Joden werden vergast. De Palestijnen zijn de oorspronkelijke bewoners van het gebied waar die staat werd gesticht. Honderdduizenden van hen werden bij de stichting van Israël in 1948 verdreven.”

Tom Vennink insinueert dat de staat Israel werd gesticht vanwége de Holocaust en dat de Palestijnen er de prijs voor betalen. Dit is geen feit, maar een mening en Vennink toont een schrijnend gebrek aan historische kennis van het conflict te bezitten. Feiten zijn:

– De georganiseerde Joodse (re)migratie naar de landstreek Palestina, waar ook toen al Joden woonden, begon al in de negentiende eeuw op gang te komen.

– Het Joodse recht op vestiging en zelfbeschikking in geheel Palestina (dus niet alleen in het gebied tussen de Jordaan en de Middellandse Zee maar ook in het Overjordaanse) werd ruim een kwart eeuw voor de stichting van de staat Israel al internationaal erkend, tijdens de San Remo Conferentie van 19-26 april 1920.

– Op 24 juli 1922 werd door de Volkenbond, de voorloper van de Verenigde Naties, het Mandaat voor Palestina formeel bekrachtigd, waarbij Groot-Brittannië als uitvoerende macht werd opgedragen een Joods Nationaal Tehuis in het gebied te vestigen en Joodse migratie ernaartoe te bevorderen.

– Er zijn geen 6 miljoen Joden vergast. Het overgrote deel van de omgekomen Joden kreeg in Oost-Europa de kogel. (Voornl. in West-Europese landen werden Joden uit het zicht gehaald en naar vernietigingskampen in Oost-Europa getransporteerd. De bevolking in landen als Oekraïne had minder moeite met dode Joden en daar werden de Joden gewoon en masse in bossen gedreven en in de door henzelf gegraven massagraven geliquideerd.)

– De oorspronkelijke bewoners van het gebied zijn volgens Tom Vennink ‘Palestijnen’. De term ‘Palestijnen’ werd pas later door Arafat voor de Arabieren geclaimd, waardoor de term heden ten dage uitsluitend op Palestijnse Arabieren slaat. In 1948 woonden er echter ook veel Joodse Palestijnen in het mandaatgebied Palestina. Er hebben onafgebroken altijd Joden in Israël gewoond, de Eerste en Tweede Tempel stonden er al veel langer dan de Al Aqsa Moskee. Het is dus een keuze en geen feit om de Palestijnen (waarmee Tom Vennink ongetwijfeld de Palestijnse Arabieren bedoelt) de oorspronkelijke bewoners te noemen.

Het enige feit dat ik zo ongeveer heb kunnen ontdekken is te vinden in de regel: “Het conflict in 1 minuut”. Waarschijnlijk heeft Tom Vennink’s onderzoek voor dit artikel niet langer dan 1 minuut geduurd.

De zogenaamde “objectieve” cijfers en overige “feiten” zijn m.i. dus een stuk minder objectief dan door Tom Vennink gepretendeerd werd. Ik hoop dat jullie dit suggestieve nieuws op de een of andere creatieve wijze rectificeren (liefst ook voorpagina groot), maar bovenal is mijn oprechte wens dat jullie voortaan échte onderzoeksjournalistiek bedrijven.

Graag verneem ik een uitgebreide reactie.

Met vriendelijke groet,

 

(* Een aantal van de destijds geraadpleegde websites zijn vijf jaar later niet meer online.)

Share

  3 Responses to “NRC over Gaza oorlog: feiten zonder meningen?”

Comments (3)
  1. Vlak hiervoor las ik; ‘Rouwadvertenties laatste reddingsboei voor NRC’.

  2. Postonline-bron.