De Onschuld van de Moslims

Door Ratna

Terwijl we in Nederland druk waren met stemmen, stemmen tellen en debatteren wie de beste campagne had, braken er weer eens onlusten uit in het Midden-Oosten. De Nederlandse media berichtten op woensdag dat een Joodse Amerikaan van Israelische afkomst een anti-islam film had gemaakt en op YouTube gezet, en daarom werden in Libië de ambassadeur en drie personeelsleden gedood en gingen in tientallen andere moslimlanden woedende mensen de straat op. Pas op donderdag meldden sommige media dat de man waarschijnlijk niet Joods en Israelisch is en geen Sam Bacile heet, iets dat woensdag al in Amerikaanse kranten was te lezen. Op donderdag schreef de NRC echter nog doodleuk:

De regisseur, een in Californië wonende Israëliër, is ondergedoken. Hij noemde de islam eerder deze week een “kankergezwel” en zei met zijn film Israël te willen helpen.

De Volkskrant meldde donderdag dat:

Over de oorsprong van alle opwinding, het filmpje ‘Onschuld der moslims’ van een organisatie of persoon die zich sambacile of Sam Bacile noemt, is nog weinig bekend. 

En Trouw verklaarde op dezelfde dag:

Waar de film vandaan komt is niet duidelijk. De regisseur maakte zich aanvankelijk kenbaar onder de naam Sam Bacile en zei een Joods-Israëlische achtergrond te hebben.
Over Bacile’s identiteit rezen echter direct twijfels. Zo liet Israël weten geen inwoners te hebben met die achternaam.

Die twijfels rezen helemaal niet direct, en zeker niet bij de Nederlandse media, die er meer dan een dag voor nodig hadden om erachter te komen dat Sam Bacile een pseudoniem was en de film niks met Israel en Joden te maken had (in enkele media werd ook gemeld dat Bacile naar eigen zeggen 100 Joodse financiers had gevonden voor de film).

Media dienen natuurlijk uiterst voorzichtig te zijn wanneer een anti-islam film wordt gelinkt aan Israel of Joden. Het is immers bekend dat moslims het niet zo op Joden hebben en antisemitisme en complottheorieën welig tieren in de Arabische wereld. Wat Nederlandse journalisten blijkbaar teveel moeite was, deden Amerikaanse wel: proberen te achterhalen wie die Sam Bacile nou werkelijk is:

As part of my search for more information about Sam Bacile, the alleged producer of the now-infamous anti-Muhammad film trailer “The Innocence of Muslims,” I just called a man named Steve Klein — a self-described militant Christian activist in Riverside, California (whose actual business, he said, is in selling “hard-to-place home insurance”), who has been described in multiple media accounts as a consultant to the film.

Klein told me that Bacile, the producer of the film, is not Israeli, and most likely not Jewish, as has been reported, and that the name is, in fact, a pseudonym.

(…) He’s not Israeli, no. I can tell you this for sure, the State of Israel is not involved, Terry Jones (the radical Christian Quran-burning pastor) is not involved. His name is a pseudonym. 

(…) I asked him who he thought Sam Bacile was. He said that there are about 15 people associated with the making of the film, “Nobody is anything but an active American citizen. They’re from Syria, Turkey, Pakistan, they’re some that are from Egypt. Some are Copts but the vast majority are Evangelical.”

Ook AP en verschillende blogs wisten de 12^e al dat er iets niet klopte aan het verhaal van de Joodse Amerikaan die met Joods geld een walgelijke anti-islamfilm maakte.

Niks te maken met Israel dus, noch met Joden, en ook een stuk minder met de VS dan gedacht. Stond woensdag al in The Atlantic, maar ja, toen waren wij met wat anders bezig…. Verkiezingen of niet, journalisten dienen professioneel te werk te gaan, sceptisch te zijn waar dat wellicht voor de hand ligt, voorzichtig waar dat geboden is en bovenal kritisch.

De woede uitbarsting in tientallen Arabische en islamitische landen doet denken aan de cartoon rellen van 2005. En net als toen doet het ons ietwat vreemd aan dat een beledigende cartoon of film tot zo’n woede explosie leidt, met doden en gewonden tot gevolg. Toegegeven, de dood van de vier diplomaten staat er mogelijk los van en er zijn aanwijzingen dat een aan Al Qaida gelieerde groep daarachter zit. En extremistische groepjes hitsen de mensen op, waarbij de aantallen demonstranten in feite maar klein zijn. In landen met veel instabiliteit en grote tegenstellingen is men eerder geneigd zijn frustraties af te reageren. Daarbij is er veel wrok en rancune in de Arabische wereld, die ook wordt gevoed door de media. Complottheorieën tieren er welig, en Israel en de VS worden gedemoniseerd en staan symbool voor alles wat verderfelijk is. De trieste waarheid is echter dat onze media, althans waar het het Midden Oosten en Israel-Palestina betreft, ook steeds vaker slordig, misleidend en/of eenzijdig berichten. Op het NOS journaal gaf Sander van Hoorn de relschoppers min of meer gelijk door uit te leggen dat de liefde voor de VS nou eenmaal niet groot is in de Arabische wereld vanwege de oorlogen die de VS heeft gevoerd, de steun aan dictators en aan Israel. Niks over de rol van de media, imams en andere invloedrijke figuren, niks over de diepgewortelde wrok en haatgevoelens tegenover het westen. Nee, het Amerikaanse beleid deugt niet dus is het allemaal best begrijpelijk. Dat de belediging van de islam dit keer van mensen afkomstig was die zelf uit het Midden-Oosten komen en daar de islam aan den lijve ondervonden, wordt er ook niet bij vermeld.

De Nederlandse media hebben weer eens een blunder gemaakt door zeker een dag lang onjuiste feiten te melden over de identiteit en afkomst van de maker van de anti-islam film. Daarmee draagt men bij aan de tegenstelling tussen de islam en het Westen. Hoewel Israel en de Joden er niks mee te maken hadden, nam men de valse beweringen over de herkomst van de filmmaker kritiekloos over, alsook zijn beweringen dat hij door 100 rijke Joden werd gefinancierd. Zulke zaken passen blijkbaar te goed in het beeld dat men heeft om ze eerst kritisch te onderzoeken alvorens ze te publiceren.