jun 052012
 

In deze nieuwsbrief is met name de hongerstaking van 1600 Palestijnse gevangenen in Israël kritisch onder de loep genomen, naast andere berichten over onder meer pro-Palestijnse demonstranten op de Westelijke Jordaanoever die klappen kregen van Israëlische militairen, Israëls 64ste verjaardag en de rellen rond de Nakba Dag. De berichten verschenen vanaf eind maart, maar de nadruk ligt op de maand mei.

Wederom werd een groot aantal artikelen en uitzendingen over Israël aangetroffen die feitelijke onjuistheden bevatten of die misleidend zijn door wat onvermeld blijft.

 

Hongerstaking

Over de hongerstaking is berichtgeving van Trouw, NRC, Volkskrant en NOS bekeken. Opvallend was dat als motivatie voor de hongerstaking vooral de administratieve hechtenis en eenzame opsluiting naar voren werden gehaald, maar vaak niet duidelijk werd gemaakt dat slechts enkele honderden Palestijnen in administratieve hechtenis zit en enkele tientallen in eenzame opsluiting; ook de reden voor die maatregelen (dreiging van terreurdaden) werd zelden vermeld. De overgrote meerderheid zit vast na een veroordeling wegens geweld, het oproepen daartoe, het beramen en uitvoeren van aanslagen of lidmaatschap van een terreurgroep. Onder de leiders van de hongerstaking zijn beruchte terroristen die bloedige aanslagen tijdens de Tweede Intifada op hun geweten hebben. Dit onvermeld laten geeft een vertekend beeld van de situatie.

Interviews met familieleden en advocaten van de hongerstakers bevatten vrijwel geen kritische vragen of kanttekeningen, en wederhoor van Israëlische kant ontbrak vrijwel altijd. Zwaar overtrokken cijfers over aantallen gevangenen, afkomstig van Addameer, een belangengroep die als mensenrechtenorganisatie werd gekarakteriseerd, werden kritiekloos geciteerd in De Volkskrant.

Optreden IDF

Bij het stoppen van een illegale demonstratie (en naar verluid wegblokkade) van Westerse en Palestijnse activisten door het Israëlische leger in april, zijn enkele rake klappen gevallen. Op zich een klein en niet uitzonderlijk incident, dat in vrijwel alle landen ter wereld voorkomt. Uitzonderlijk was dat dit, mede door de aanwezigheid van camera’s die het incident vastlegden, groot in het nieuws kwam in diverse dagbladen en bij de NOS. Opvallend was verder de eenzijdige aandacht voor het verhaal van de actievoerders (waaronder een Nederlandse vrouw) zonder weerwoord van Israëlische kant. Ondanks hun duidelijk provocerend optreden, en het feit dat de Israëlische officier twee vingers had gebroken bij de schermutselingen, werden de actievoerders ‘vredesactivisten’ genoemd.

Een NOS reportage van een week later liet wel ook de kant van de IDF soldaten zien bij een (niet geweldloze) demonstratie op de Westoever.

Mavi Marmara

In berichtgeving over de relatie Turkije-Israël wordt nog regelmatig verwezen naar de entering door Israël van het Turkse schip de Mavi Marmara in mei 2010, zo ook in een ANP bericht dat vele kranten en nieuwssites op 23 april plaatsten. Dit bericht vermeldde: “Het vaartuig vervoerde hulpgoederen voor de Gazastrook”. Dit is pertinent onwaar. De Mavi Marmara vervoerde alleen actievoerders, waaronder veel leden van de radicale Turkse organisatie IHH, die de commando’s van het IDF te lijf gingen met metalen pijpen en andere geïmproviseerde wapens. Door te spreken van een ‘Turkse hulporganisatie’ en ‘hulpgoederen’ wordt een vertekend beeld gegeven. Ook bleef de agressie van deze activisten onvermeld zodat het leek alsof de Israëlische soldaten zonder enige noodzaak erop los begonnen te schieten.

De Telegraaf meldde op 23 mei over de Mavi Marmara: ‘In september veroordeelden de Verenigde Naties de Israëlische militaire interventie al als overdreven en onredelijk’. Dat laatste is zeer misleidend, want de VN oordeelden ook dat de interventie op zichzelf gerechtvaardigd was al was het in internationale wateren.

Westoever, nederzettingen en Jeruzalem

In een ANP bericht van 23 april wordt gesproken over de ‘muur’ op de Westoever, die echter voor 90% uit hekwerken bestaat, een veel voorkomende foutieve aanduiding in de berichtgeving.

In een ANP bericht van 24 april wordt gesteld dat de ‘illegale kolonies’ van Israël op de Westoever ‘het voornaamste obstakel voor een vredesakkoord tussen Israëli’s en Palestijnen’ zijn. Dit is een zeer discutabel politiek standpunt, en legt de schuld voor het uitblijven van een vredesakkoord ten onrechte eenzijdig bij Israël. Van Palestijnse kant zijn minstens zo grote struikelblokken het vasthouden aan een vermeend recht op terugkeer van miljoenen vluchtelingen en hun nakomelingen, en de pertinente weigering om Joodse nationale rechten en de Joodse geschiedenis in het land te erkennen. Daarnaast is de positie van Jeruzalem voor beide kanten een groot obstakel.

De NOS en andere media spreken steeds over het bouwen in nederzettingen in bezet gebied. Maar het bouwen of uitbreiden in bestaande wijken of dorpen in het zogenaamde C-gebied  is niet in strijd met de Oslo akkoorden die Israël met de Palestijnen sloot. Ook sprak de NOS van “Palestijns Oost-Jeruzalem”, waarmee de Palestijnse claim op Oost-Jeruzalem ondersteunt wordt, terwijl Jeruzalem nooit Palestijns is geweest en volgens het VN delingsplan een aparte status had moeten krijgen.

Regelmatig wordt aandacht besteed aan geweld van kolonisten tegen Palestijnen, terwijl geweld van Palestijnen tegen kolonisten, dat ook regelmatig voorkomt, niet vermeld wordt tenzij er doden vallen.

Ook Israëlische ontruimingen van zogenaamde illegale buitenposten krijgen zelden aandacht.

Nakba Dag

Er was dit jaar minder aandacht voor de zogenaamde Nakba Dag dan in voorgaande jaren, maar de berichtgeving erover was zowel eenzijdig als onjuist.

Een ANP bericht van 15 mei vermeldde: ‘In 1948 veroverde Israël zijn huidige territorium en verdreef ruim 760.000 Palestijnen.’ Dit is onwaar: slechts een minderheid hiervan is verdreven door het Israëlische leger. De meerderheid van de Palestijnen ontvluchtte het oorlogsgeweld nadat ze zelf een oorlog waren begonnen om het door de VN aangenomen
delingsplan voor het gebied te verhinderen. Ook het getal van ruim 760.000 is te hoog: de VN schatte destijds 726.000 en stelde dit later bij naar 711.000.

Ook een reportage van Rolf Bos in De Volkskrant van 15 mei laat de context achterwege van de vlucht van Palestijnen in 1948, en vooral hun eigen actieve betrokkenheid daarbij. Ze worden slechts als slachtoffers van de stichting van Israël geportretteerd, wie in 1948 leed is aangedaan. Een blog van Rolf Bos naar aanleiding van Israëls 64ste onafhankelijkheidsdag hekelde het vlagvertoon en nationalisme in Israel.

Interview Hans Achterhuis

Het gepubliceerde interview in Trouw van 27 april bevat diverse onjuiste clichés, zoals dat ‘iedereen die kritiek levert op Israël onmiddellijk voor antisemiet wordt uitgemaakt’. Daarbij wordt -schijnbaar als bruggetje- ook Hannah Arendt te onpas genoemd. Dat zij aanvankelijk actief zioniste was wordt verzwegen, en haar latere positie wordt ook ongenuanceerd weergegeven. Ten onrechte wordt de zionistische beweging de leus ‘een volk zonder land voor een land zonder volk’ aangewreven, en een mank gaande vergelijking gemaakt met het lot van de Amerikaanse indianen bij de kolonisatie van Amerika.

 

Share